هر فردی که آسیب دیسک ستون‌ فقرات را تجربه کرده باشد، می‌داند که این مسئله تا چه حد دردناک است؛ به طوری که هر گونه حرکتی آن را بدتر می‌کند.

این درد، یک علامت اخطار است که باید به آن توجه شود. اگر در مورد آن، اقدام مناسبی انجام دهید، معمولا احساس رنج و ناراحتی متوقف می‌شود.

دیسک‌های ستون ‌فقرات، مانند صفحه های لاستیکی بین‌مهره‌ها (استخوان‌هایی که ستون ‌فقرات را تشکیل داده‌اند) قرار دارند.

پزشکان به آنها دیسک بین‌مهره‌ای می‌گویند.

هر دیسک، یک کپسول دایره‌ای و صاف است که حدود 5/2 سانتیمتر قطر و 6/0 سانتیمتر ضخامت دارد. آنها دارای غشای بیرونی سخت و فیبروزی (فیبروز حلقه‌ای) و قسمت مرکزی ارتجاعی هستند.

دیسک‌ها به طور محکم بین مهره‌ها قرار گرفته‌اند و به وسیله رباط‌هایی که استخوان‌های ستون‌فقرات را به هم متصل می‌کند و غلاف‌های عضلانی که اطراف آنها را احاطه کرده‌اند، در جای خود قرار گرفته‌اند.

در واقع جای کمی برای حرکت دیسک‌ها و سُر خوردن آنها در آن فضا وجود دارد.

نقاطی که مهره‌ها در آنجا چرخش و حرکت دارند، مفاصل بین مهره‌ای خوانده می‌شوند که مانند بال‌های پیچ‌خورده‌ای هستند که در دو سوی قسمت عقب مهره‌ها، به سمت بیرون قرار گرفته‌اند.

این مفاصل از دیسک‌ها جدا هستند و مهره‌ها را از خم شدن یا پیچ خوردن بیش از حد محافظت می‌کنند.

این خم‌شدن یا پیچ‌خوردن بیش از حد، می‌تواند به نخاع و شبکه حیاتی اعصاب داخل بخش مرکزی کانال ستون فقرات (که با روی هم قرار گرفتن مهره‌ها تشکیل شده) آسیب برساند.

گاهی اوقات دیسک ستون‌فقرات به عنوان ضربه‌گیر ستون فقرات توصیف شده و این باعث می‌شود که ستون فقرات نرم‌تر و انعطاف‌پذیرتر از آن چیزی که هست باشد.

با اینکه دیسک‌ها، مهره‌ها را از هم جدا کرده و آنها را از سایش به یکدیگر محافظت می‌کند، اما همانند یک فنر عمل نمی کنند.

در کودکان دیسک‌ها، کیسه‌های پر از مایع یا ژل هستند، اما با افزایش طبیعی سن، به تدریج سخت‌تر می‌شوند.

در ابتدای بزرگسالی، خون‌رسانی به دیسک متوقف می‌شود؛ مواد نرم داخل آنها شروع به سخت‌تر شدن کرده و دیسک‌ها نسبت به قبل، حالت ارتجاعی کمتری خواهند داشت.

در میانسالی، دیسک‌ها سخت و کاملا غیرقابل انعطاف شده و قوام آنها مانند قوام تکه‌ای لاستیک، سفت می‌شود.

این تغییراتِ مربوط به افزایش سن، لایه محافظتی خارجی را تضعیف کرده و دیسک‌ها را بیشتر در معرض آسیب قرار می‌دهد.

درمان درد:

• تغییر دادن حالت بدن یا تغییر نحوه ایستادن، می‌تواند ناراحتی را کاهش دهد. برای مثال دراز کشیدن به پشت، در حالی که پاها روی صندلی و زانوها در زاویه 90 درجه قرار دارند، گاهی اوقات می‌تواند به رفع مشکلات کمردرد کمک کند.
•  در طول روز چند بار از کمپرس سرد حداکثر هر بار به مدت ۲۰ دقیقه استفاده کنید.
• از داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی استفاده کنید.

استراحت کنید:

• استراحت در تختخواب برای یک یا دو روز (نه بیشتر از آن) می‌تواند موثر باشد. بازگشت سریع‌تر به فعالیت از دیرتر شروع کردن کارها، بهتر است.
• از فعالیت‌هایی مانند بلند کردن یا هُل دادن وسایل خودداری کنید.

به پزشک مراجعه کنید:

 تمام دیسک‌های جابجا شده باید توسط پزشک ارزیابی شوند.

پیگیری کنید:

افراد ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی (مانند پزشک) ممکن است مصرف داروهای شل‌کننده عضلانی،  ضدالتهاب، تزریق مُسکن، طب سوزنی یا فیزیوتراپی را توصیه کنند.

بسیاری از افراد پس از گذشت 6 ماه احساس بهبودی می‌کنند.

در برخی موارد، جراحی دیسک کمر لازم خواهد بود.