عوامل مختلفی روی سن به بلوغ رسیدن کودکان تاثیر می گذارند.

برخی از این عوامل عبارتند از میزان فعالیت، نژاد و ژن.

در این مقاله، به والدین می گوییم بلوغ زودرس چیست، باید دنبال چه نشانه هایی باشند و چه زمانی به متخصص اطفال مراجعه کنند.

چه سنی برای بلوغ زود محسوب می شود؟

بلوغ زودرس یعنی ویژگی های جنسی در کودک قبل از هفت یا هشت سالگی در دخترها و قبل از نه سالگی در پسرها ظهور پیدا کند. البته سن دقیق بلوغ زودرس هم چنان مورد بحث است.

از پیچیدگی های این موضوع تفاوت های نژادی است؛ چرا که در هر نژادی سن بلوغ متفاوت است.

برای مثال حدود 38 درصد از پسر بچه ها و 48 درصد از دختر بچه های سیاه پوست از 8 سالگی نشانه های بلوغ را نشان می دهند.

در مقایسه، تنها 28 درصد از پسران و 14 درصد از دختران سفید پوست در همین سن به بلوغ می رسند.

والدینی که نگران این مسئله هستند می توانند سن فرزندشان را با سنی که خودشان به بلوغ رسیدند مقایسه کنند.

در نهایت، والدین و متخصصان اطفال باید میزان رشد کودک و بسیاری از عواملی که او را احاطه کرده اند را بررسی نموده و بعد تصمیم بگیرند که آیا کودک دچار بلوغ زودرس شده است یا خیر.

آیا باید زودتر مداخله کرد یا منتظر شد؟

والدینی که تصور می کنند فرزندشان دچار بلوغ زودرس شده است، باید به پزشک اطفال مراجعه کنند.

در موارد نادری، ممکن است بلوغ زودرس نشانه های اولیه بیماری های جدی هم چون بعضی تومورها و یا اختلالات عصبی باشد.

البته در اکثر مواقع بلوغ زودرس بدون هیچ دلیل پزشکی خاصی بروز می کند ولی می تواند مشکلاتی را برای کودک به همراه داشته باشد.

بلوغ زودرس باعث کوتاه ماندن قد کودک می شود و هم چنین ممکن است کودک در محیط مدرسه به دلیل ظهور زودرس نشانه های بلوغ مورد تمسخر سایر کودکان قرار گیرد.

رشد اصلی استخوان ها در دوران بلوغ است؛ هنگامی که بلوغ، زودرس باشد جهشی در رشد کودک رخ می دهد و رشد زودتر از حالت طبیعی متوقف می شود.

در ابتدا، کودکانی که بلوغ زودرس دارند از هم سن و سالان خود که هنوز به بلوغ نرسیده اند قد بلندتر می شوند. اما تنها بعد از چند سال، جز افراد کوتاه قد محسوب می شوند.

با تشخیص زود هنگام این موضوع می توان به رشد کودک کمک کرد تا به حالت طبیعی بازگردد.

درمان می تواند بلوغ را تا سن مناسب به حالت تعلیق درآورد.

علایم بلوغ زودرس

علایم بلوغ زودرس شبیه به بلوغ طبیعی است، با این تفاوت که در سن کمتری شروع می شود.

از جمله علایم آن می توان به رشد سینه ها، رشد آلت تناسلی یا بیضه ها، رشد چشمگیر در قد، رشد مو در ناحیه تناسلی و زیر بغل و آکنه اشاره کرد.

تمام این علایم شبیه به علایم بلوغ طبیعی هستند؛ تنها تفاوت، زمان بروز این علایم است.

بلوغ زودرس در دختر ها

بلوغ در دختران با رشد سینه ها شروع می شود.

تغییراتی که بعدتر اتفاق می افتد شامل رشد مو در ناحیه تناسلی و زیر بغل و هم چنین آکنه است.

دختران به طور معمول در دوران بلوغ، بین پنج تا هشت سانتی متر در سال قد می کشند، اما بیشترین جهش قدی را در حدود سن 12 سالگی پیدا می کنند.

دوره بلوغ در دختران با شروع قاعدگی به پایان می رسد. اگر در دختری علایم اولیه بلوغ، یعنی رشد سینه ها، زودتر از هفت سالگی شروع شود، بلوغ زودرس می باشد.

بلوغ زودرس در پسر ها

اولین علامت بلوغ در پسران بزرگ شدن بیضه ها و کیسه بیضه ها است.

در ادامه رشد مو در ناحیه تناسلی، رشد آلت تناسلی، رشد موهای زیر بغل و تغییر صدا اتفاق می افتند. بیشترین جهش قدی در پسرها در حدود سن  14 سالگی رخ می دهد.

اگر نشانه های بلوغ در پسر زیر نه سال مشاهده شود باید توسط پزشک مورد بررسی قرار بگیرد.

پزشک چگونه بلوغ زودرس را تشخیص می دهد؟

متخصص اطفال در ابتدا سوال های بسیاری در مورد میزان رشد کودک و سابقه پزشکی والدین می پرسد.

معاینه فیزیکی کودک امکان مقایسه میزان رشد کودک را نسبت به سنش فراهم می کند.

از طریق آزمایش خون و ادرار نیز می توان سطح هورمون ها را بررسی کرد. گاهی اوقات پزشکان از تصویربرداری ( سی تی اسکن،  MRIیا سونوگرافی) برای بررسی وجود تومور در بدن کودک استفاده می کنند.

از طریق تصویر برداری با اشعه ایکس می توان سرعت رشد استخوان ها را بررسی کرد.

اگر سن استخوان خیلی بیشتر از سن واقعی کودک باشد، برای مثال کودک 6 ساله اما سن استخوان هایش 11 ساله باشد، کودک در معرض خطر عدم رشد کامل قد است.

متخصص اطفال ممکن است شما را برای ارزیابی و معالجه به فوق تخصص غدد اطفال ارجاع دهد.

درمان

از طریق درمان، سطح هورمون های جنسی در کودک کاهش یافته و سرعت بلوغ آهسته تر می شود.

به تاخیر انداختن بلوغ به استخوان های کودک این شانس و امکان را می دهد تا با سرعت طبیعی و در مدت طولانی تر، به نهایت رشد و قدی که می تواند برسد.

هم چنین، فرصتی برای رشد ذهن، احساسات و مهارت های اجتماعی برای کودک فراهم می کند. بلوغ هم کمی دیرتر، هنگامی که تمام بخش های بدن آماده هستند، رخ می دهد.

با کمک متخصصان حرفه ای در این زمینه، والدین می توانند اطمینان حاصل کنند که فرزندشان بهترین دوران کودکی ممکن را تجربه می کند.