فرم دارویی
وجود فرم های مختلف دارویی به این منظور است که مولکول‌های دارویی به محل‌های خاصی از بدن انتقال یافته و تاثیر خاص خود را بر جای گذارند
وجود فرم های مختلف دارویی به این منظور است که مولکول‌های دارویی به محل‌های خاصی از بدن انتقال یافته و تاثیر خاص خود را بر جای گذارند.
چرا داروها به اشکال مختلف وجود دارند؟
- به منظور دریافت دوز صحیح دارو
- محفاظت از دارو به طور مثال: قرص‌های روکش دار یا آمپول‌ها
- محفاظت در مقابل اسید معده
- پوشش طعم یا بوی نامطبوع دارو
- دارو رسانی هدفمند به بافت‌های بدن
- تجویز داروها به صورت آهسته رهش و کنترل شده به منظور عملکرد بهینه دارو
- استعمال دارو به صورت رکتال یا واژینال
- استفاده از ابزار مناسب برای ورود داروهای نامحلول در بدن
دسته بندی داروها
انواع فرم فیزیکی داروها: جامد، نیمه جامد، گازی و مایع
انواع روش های تجویز : خوراکی، موضعی، داخل مقعدی، تزریقی، واژینال، استنشاقی، چشمی، گوشی
اشکال دارویی جامد فرم فشرده دارو به صورت خوراکی و به شکل گرد، بیضی یا مربعی می‌باشند. این فرم دارو، با روش قالب گیری یا فشرده سازی تهیه می‌شود.
قرص‌ها
قرص‌ها، فرم خوراکی دارو هستند که کروی شکل بوده و از ترکیب یک یا چند دارو و افزودنی‌ها تشکیل شده‌اند.
قرص‌های جوشان
قرص‌های جوشان، قرص‌های بدون پوششی هستند که عموما حاوی ذرات اسید مانند اسید سیتریک و اسید تارتاریک و کربنات یا بیکربنات هستند که به سرعت با آب واکنش نشان می‌دهند و دی اکسید کربن آزاد می‌کنند.
این قرص‌ها باید قبل از مصرف در آب حل شوند برای این منظور باید:
- بسیار سریع در آب پراکنده و حل شوند.
- طعم مطبوعی داشته باشند.
قرص جویدنی
- این قرص، به شکلی تهیه شده که قبل از بلع، قابل جویدن باشد.
- این قرص‌ها بیشتر برای کودکان مورد مصرف قرار می‌گیرند، مانند محصولات ویتامین‌ها.
کپسول‌ها
کپسول، فرمی از داروست که در محفظه ژلاتینی قرار دارد.
انواع کپسول:
دو نوع کپسول وجود دارد که عبارتند از: 1) کپسول با پوسته سخت: معمولا برای داروهای جامد و پودری استفاده می‌شود. 2) کپسول با پوسته نرم: برای مواد موثره محلول در روغن استفاده می‌شود.
داروی موضعی
پمادها:
پمادها، فرم نیمه جامد و چرب دارو هستند که برای مصرف پوستی، مقعدی یا مخاط بینی استفاده می‌شوند.
معمولا پایه این فرم دارو، فاقد آب است و با ترشحات پوست نیز مخلوط نمی‌شود. پمادها به عنوان نرم کننده و برای استعمال بر روی پوست مورد استفاده قرار می‌گیرند.
کرم‌ها:
کرم‌ها، فرم نیمه جامد هستند که به صورت ترکیب روغن و آب می‌باشند.
انواع کرم‌ها
کرم‌های محلول روغن در آب : که ترکیبی از قطرات کوچک چربی پراکنده در آب می‌باشند.
استفاده از کرم‌های روغن در آب، بسیار راحت و مصرف راحت تری دارد. چرا که آنها چربی کمتری دارند و با استفاده از آب به آسانی شسته می‌شوند.
کرم‌های محلول آب در چربی: این کرم‌ها، از ترکیب قطرات کوچک آب منتشر شده در چربی تهیه می‌شوند. استفاده از کرم‌های مخلوط آب در چربی، دشوارتر است اما بسیاری از داروهایی که به شکل کرم هستند، با آب ناسازگار بوده و نسبت به کرم‌های چربی در آب، راحت تر منتشر می‌شوند.
کرم‌های مرطوب کننده آب در چربی، با ایجاد سدی از چربی، پوست را مرطوب کرده و مانع از دست رفتن آب از خارجی‌ترین لایه پوست می‌شوند.
روغن‌ها
روغن‌ها، به حالت مایع هستند که برای استفاده پوستی تولید می‌شوند.
این روغن‌ها، محلول‌های الکلی یا روغنی و یا به حالت امولسیون می‌باشند. اغلب این داروها بر روی پوست مالیده می‌شوند. اما چنین روغن‌هایی نباید برای پوست‌های آسیب دیده استفاده شوند.
لوسیون‌ها
این محصولات به صورت مایع، برای استعمال خارجی تهیه شده و مورد استفاده قرار می‌گیرند.
