ریه ها دو اندام اسفنجی در قفسه سینه هستند که هنگام دم، اکسیژن دریافت می کنند و هنگام بازدم دی اکسید کربن آزاد می کنند.

سرطان ریه به دلیل تشخیص دیرهنگام تر و ماهیت آن، بیشترین میزان مرگ و میر را در میان تمامی سرطان ها دارد.

افرادی که سیگار می کشند بیشترین خطر ابتلا به سرطان ریه را دارند، اگرچه سرطان ریه می تواند در افرادی که هرگز سیگار نکشیده اند نیز رخ دهد.

خطر ابتلا به سرطان ریه با مدت زمان و تعداد سیگارهای استعمال شده ارتباط مستقیم دارد.

اگر سیگار را حتی پس از چندین سال ترک کنید، می توانید به میزان قابل توجهی احتمال ابتلا به سرطان ریه را در خود کاهش دهید.

علایم

سرطان ریه معمولا در مراحل اولیه علایم و نشانه‌هایی ایجاد نمی‌کند. علایم و نشانه های سرطان ریه معمولا زمانی رخ می دهد که بیماری پیشرفته باشد.

علایم و نشانه های سرطان ریه ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• سرفه های جدیدی که برطرف نمی شوند
• سرفه های خونی
• تنگی نفس
• درد قفسه سینه
• گرفتگی صدا
• کاهش وزن ناخواسته
• درد استخوان
• سردرد

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

در صورت بروز هرگونه علایم و نشانه های مداوم و نگران کننده، به پزشک مراجعه کنید.

در صورت استعمال سیگار، پزشک شما می تواند راهکارهایی مانند مشاوره، درمان دارویی و محصولات جایگزین نیکوتین برای ترک سیگار به شما توصیه کند.

علل

عامل اکثر سرطان های ریه، سیگار است. چه خود فرد سیگار مصرف کند و چه در معرض دود سیگار باشد.

اما سرطان ریه در افرادی که هرگز سیگار نکشیده اند و در افرادی که هرگز در معرض دود سیگار قرار نگرفته اند نیز رخ می دهد.

در این موارد، ممکن است دلیل مشخصی برای سرطان ریه وجود نداشته باشد.

چگونه سیگار باعث سرطان ریه می شود؟

 پزشکان بر این باورند که سیگار با آسیب رساندن به سلول های پوشاننده ریه، باعث سرطان ریه می شود.

وقتی دود سیگار را استنشاق می کنید که مملو از مواد سرطان زا است، تغییرات در بافت ریه تقریبا بلافاصله شروع می شود.

در ابتدا ممکن است بدن شما بتواند این آسیب را ترمیم کند، اما با مواجهه مکرر با دود سیگار، سلول های طبیعی پوشاننده ریه به طور فزاینده ای آسیب می بینند.

با گذشت زمان این آسیب منجر به عملکرد غیرطبیعی سلول ها شده و در نهایت ممکن است سرطان ایجاد شود.

انواع سرطان ریه

پزشکان بر اساس ظاهر سلول های سرطانی ریه در زیر میکروسکوپ، سرطان ریه را به دو نوع عمده تقسیم می کنند.

پزشک بر اساس نوع اصلی سرطان ریه تصمیمات درمانی را می گیرد.

دو نوع کلی سرطان ریه عبارتند از:

• سرطان ریه سلول کوچک: سرطان ریه سلول های کوچک تقریبا به طور کامل در افراد سیگاری قهار رخ می دهد و نسبت به سرطان ریه سلول های غیرکوچک شیوع کمتری دارد.
• سرطان ریه سلول غیرکوچک: سرطان ریه سلول های غیرکوچک یک اصطلاح کلی برای انواع مختلفی از سرطان ریه است. سرطان ریه سلول های غیرکوچک شامل کارسینوم سلول سنگفرشی، آدنوکارسینوم و کارسینوم سلول بزرگ است.

عوامل خطر

برخی عوامل ممکن است خطر ابتلا به سرطان ریه را افزایش دهند.

برخی از آنها مانند مصرف سیگار قابل کنترل و برخی دیگر مانند سابقه خانوادگی از کنترل فرد خارج است.

عوامل خطر سرطان ریه عبارتند از:

• استعمال سیگار: خطر ابتلا به سرطان ریه با تعداد سیگارهای مصرفی در روز و تعداد سال‌هایی که فرد سیگاری بوده است افزایش می‌یابد. ترک سیگار در هر سنی می تواند خطر ابتلا به سرطان ریه را به میزان قابل توجهی کاهش دهد.
• قرار گرفتن در معرض دود سیگار: حتی اگر سیگار نمی کشید، خطر ابتلا به سرطان ریه در صورت قرار گرفتن در معرض دود سیگار افزایش می یابد.
• پرتودرمانی قبلی: اگر برای نوع دیگری از سرطان تحت پرتودرمانی قفسه سینه قرار گرفته اید، ممکن است خطر ابتلا به سرطان ریه در شما افزایش یابد.
• قرار گرفتن در معرض گاز رادون: رادون از تجزیه طبیعی اورانیوم در خاک، سنگ و آب تولید می شود که در نهایت بخشی از هوایی می شود که تنفس می کنیم. سطوح غیرایمن رادون می تواند در هر ساختمانی از جمله خانه ها دیده شود.
• قرار گرفتن در معرض آزبست و سایر مواد سرطان زا: مواجهه با آزبست و سایر مواد سرطان زا مانند آرسنیک، کروم و نیکل، بخصوص در افراد سیگاری، می تواند خطر ابتلا به سرطان ریه را افزایش دهد.
• سابقه خانوادگی سرطان ریه: افرادی که والدین، خواهر و برادر یا فرزندشان مبتلا به سرطان ریه هستند، خطر ابتلا به این بیماری در آنها افزایش می یابد.

عوارض

سرطان ریه می تواند عوارضی داشته باشد که شامل:

• تنگی نفس: در صورت پیشرفت سرطان و انسداد راه های هوایی اصلی، افراد مبتلا به سرطان ریه ممکن است دچار تنگی نفس شوند. سرطان ریه هم چنین می‌تواند باعث تجمع مایع در اطراف ریه‌ها شود که منجر به جلوگیری از اتساع کامل ریه ها در حین فرآیند دم می شود.
• سرفه های خونی: سرطان ریه می تواند باعث خونریزی در راه های هوایی شود که می تواند منجر به بروز سرفه های خونی (هموپتیزی) شود. گاهی اوقات ممکن است خونریزی تشدید شود.
• درد: سرطان ریه پیشرفته که به لایه های پوشاننده ریه یا ناحیه دیگری از بدن مانند استخوان گسترش می یابد، می تواند باعث ایجاد درد شود. در صورت احساس درد به پزشک خود اطلاع دهید، زیرا درمان های زیادی برای کنترل درد در دسترس است.
• گسترش سرطان به سایر قسمت های بدن (متاستاز): سرطان ریه اغلب به سایر قسمت‌های بدن مانند مغز و استخوان‌ها گسترش می‌یابد. متاستاز، بسته به اندام درگیر، می‌تواند باعث درد، حالت تهوع، سردرد یا سایر علایم و نشانه‌ها شود. درمان هایی برای کاهش علایم و نشانه ها و کمک به طول عمر بیشتر و حمایت از این بیماران وجود دارد.

پیشگیری

هیچ راه قطعی برای پیشگیری از سرطان ریه وجود ندارد، اما با اقدامات زیر می­توان از خطر سرطان ریه کاست:

• عدم استعمال سیگار: اگر هرگز سیگار نکشیده اید، شروع نکنید! با فرزندان خود در مورد عدم استعمال سیگار صحبت کنید. صحبت در مورد مضرات سیگار را با فرزندانتان زودتر شروع کنید تا بدانند در برابر فشار همسالان چگونه واکنش نشان دهند.
• ترک سیگار: همین حالا سیگار را ترک کنید! با پزشک خود در مورد راهکارهای کمکی برای ترک سیگار صحبت کنید. گزینه ها شامل محصولات جایگزین نیکوتین، داروها و گروه های حمایتی است.
• اجتناب از دود سیگار: اگر با یک فرد سیگاری زندگی می کنید یا کار می کنید، از او بخواهید که سیگار را ترک کند. حداقل از او بخواهید بیرون سیگار بکشد.
• اجتناب از مواد سرطان زا: اقدامات احتیاطی برای محافظت از خود در برابر مواجهه با مواد شیمیایی سمی در محل کار را اتخاذ کنید. به عنوان مثال اگر ماسک صورت برای محافظت به شما داده می شود، همیشه از آن استفاده کنید.
• رژیم غذایی غنی از میوه و سبزیجات: یک رژیم غذایی سالم با انواع میوه ها و سبزیجات انتخاب کنید. ویتامین ها را نیز در رژیم غذایی خود جای دهید. از مصرف دوزهای زیاد ویتامین ها به شکل خوراکی، خودداری کنید؛ زیرا ممکن است اثرات زیان بار داشته باشند.
• ورزش: اگر به طور منظم ورزش نمی کنید، به مرور شروع کنید. سعی کنید بیشتر روزهای هفته ورزش کنید.