دکتر امیررضا نبی قدیم (پزشک عمومی)                                                                            

همانژیوم یک خال مادرزادی قرمز یا بنفش روشن است که ممکن است در بدو تولد یا در هفته اول یا دوم زندگی ظاهر شود.

از نظر ظاهری شبیه یک برآمدگی لاستیکی است.

علت همانژیوم رشد غیرسرطانی عروق خونی است.

همانژیوم ها بیشترین شیوع را در دوران کودکی دارند و معمولاً برای مدتی رشد می کنند و سپس بدون درمان فروکش می کنند.

همانژیوم های پوستی می توانند در هر جایی از بدن بروز پیدا کنند، اما بیشتر در صورت، پوست سر، قفسه سینه یا پشت ظاهر می شوند.

همانژیوم های نوزادان معمولاً به درمان نیازی ندارند، زیرا با گذشت زمان از بین می روند.

اگر همانژیوم در بینایی، تنفس یا سایر عملکردها تداخل ایجاد کند، ممکن است درمان برای آن در نظر گرفته شود.

این توده ها در اکثر نوزادان مشکلی ایجاد نمی کنند؛ با این حال برخی از همانژیوم ها ممکن است سوراخ شده و خونریزی یا زخم ایجاد کنند که ممکن است دردناک باشد.

همانژیوم هایی که در نواحی هم چون اطراف دهان یا نزدیک مناطق پوشک نوزاد قرار گرفته، به دلیل اصطکاک بیشتر در معرض خونریزی هستند.

بسته به اندازه و مکان این توده ها، ممکن است دچار تغییر شکل نیز شوند.

این توده ها ممکن است در اندام های داخلی زیر نیز دیده شوند:

• کبد
• قسمت هایی از دستگاه گوارش
• مغز
• اندام های دستگاه تنفسی

احتمال بروز همانژیوم معمولاً در نوزادان دختر، سفیدپوست و نارس بیشتر است.

بروز همانژیوم در سنین میانسالی نیز محتمل است.

در افراد بزرگسال نیز خانم ها بیشتر مبتلا به همانژیوم می شوند، زیرا مشخص شده است که استروژن، رشد این توده را تسریع کرده و توده هایی که در خانم ها وجود دارد معمولاً اندازه بزرگتری نسبت به همانژیوم های آقایان دارند.

حدوداً 10 درصد از نوزادان با همانژیوم متولد می شوند. همانژیوم های نوزادان معمولاً از 12 تا 18 ماهگی دستخوش کاهش سایز شده و در 90 درصد از موارد تا 10 سالگی از بین می روند.

علایم و نشانه ها

همانژیوم ها معمولاً علایمی را در طول یا بعد از تشکیل خود ایجاد نمی کنند.

با این حال اگر بزرگ شوند یا در یک ناحیه حساس رشد کنند یا همانژیوم های متعدد وجود داشته باشد، ممکن است علایمی ایجاد کنند.

همانژیوم های پوست معمولاً به صورت خراش یا برآمدگی های کوچک قرمز رنگ ظاهر می شوند.

با رشد بیشتر، شبیه خال های مادرزادی شرابی به نظر می رسند.

همانژیوم های پوستی به دلیل ظاهر قرمز تیره خود گاهی اوقات همانژیوم توت فرنگی نیز نامیده می شوند.

اگرچه این توده ها غیرسرطانی اند ولی بر اساس مطالعات با میزان بروز بیشتر نارسایی قلبی در ارتباط است.

تشخیص

تشخیص موارد پوستی معمولاً با بررسی بصری در معاینه فیزیکی توسط پزشک انجام می گیرد.

در حالی که اکثر مبتلایان به همانژیوم های داخل بدن، اطلاعی از وجود این توده در بدن خود ندارند و اغلب به طور تصادفی با تصویربرداری هایی مانند سونوگرافی، MRI یا سی تی اسکن یا در حین انجام اعمال جراحی برای وضعیتی غیرمرتبط تشخیص داده می شوند.

درمان

همانژیوم منفرد و کوچک معمولاً نیازی به درمان ندارد و احتمالاً خود به خود از بین می رود.

با این حال برخی موارد مانند همانژیوم های پوستی که دچار زخم می شوند یا در نواحی خاصی روی صورت، مانند لب هستند، ممکن است نیاز به درمان داشته باشند.

پزشک شما ممکن است از برخی درمان های خوراکی استفاده کند.

علاوه بر این، روش هایی همچون درمان با لیزر جهت از بین بردن، یا کاستن از میزان قرمزی یا بهبود ظاهر همانژیوم هایی در لایه های فوقانی پوست نیز وجود دارد.

در رابطه با همانژیوم هایی که از نظر اندازه، قابل جراحی باشند، بر اساس صلاحدید پزشک گزینه جراحی را نیز می توان در نظر گرفت.

در صورتی که موارد زیر بروز پیدا کند، باید به پزشک معالج مراجعه گردد:

• تغییر رنگ توده؛
• خونریزی توده؛
• تاری دید یا نابینایی؛
• ناتوانی در تنفس یا بلع.

پیشگیری

در حال حاضر اقدامی جهت پیشگیری از بروز همانژیوم وجود ندارد.

علاوه بر این باید در نظر داشت که هیچ اقدامی در دوران بارداری از جمله بی توجهی به ویارهای این دوران، مصرف غذاهای خاص، ورزش، درمان های دارویی یا مواجهه با مواد شیمیایی تأثیری در ایجاد همانژیوم ندارد.

چشم انداز

در اغلب موارد، همانژیوم بیشتر یک نگرانی مربوط به زیبایی است تا طبی.

با این حال اگر نگران هستید یا می خواهید در مورد برداشتن آن صحبت کنید، باید با پزشک خود در رابطه با گزینه های درمانی­ مشورت کنید.