از زمان  لقاح تا زایمان، چندین مرحله مختلف در بدن مادر طی می‌شود.

یکی از این مراحل زمانی است که  سلول تخم  به سمت رحم حرکت می کند تا خودش را به دیواره آن بچسباند؛ در بارداری خارج رحمی،  سلول تخم به دیواره رحم نمی‌چسبد، در عوض به لوله‌های فالوپ که تخمدان ها را به رحم وصل می کنند، حفره لگنی یا گردن رحم می‌چسبد.

ممکن است آزمایشات حاکی از بارداری فرد باشند، با این حال سلول تخم نمی تواند در سایر بخش ها به جز رحم رشد کند.

بر اساس نظر آکادمی پزشکان خانواده آمریکایی، احتمال بارداری خارج از رحمی 1 در هر 50 بارداری است.

بارداری خارج رحمی درمان نشده یک وضعیت اورژانسی است.

درمان فوری، خطر بروز مشکلات بعدی را کاهش داده، احتمال بارداری‌های سالم آینده را افزایش و خطراتی که سلامت فرد را تهدید می‌کند را نیز کاهش می‌دهد.

دلایل بارداری خارج رحمی

دلایل بارداری خارج رحمی همیشه مشخص نیستند ولی موارد زیر از علل بارداری خارج رحمی محسوب می‌شوند:

• التهاب و آسیب لوله‌های فالوپ در اثر عفونت یا جراحی‌های قبلی
• عوامل هورمونی
• ناهنجاری‌های ژنتیکی
• بیماری‌هایی که روی شکل و وضعیت لوله‌های فالوپ و اندام‌های باروری تاثیر می‌گذارند.

چه کسانی در معرض بارداری خارج از رحم هستند؟

بارداری خارج رحمی در تمام زنان در سنین باروری ممکن است اتفاق بیفتد اما عوامل زیر خطر بروز آن را افزایش می‌دهند:

• بارداری در سن بالای 35 سال
• سابقه جراحی لگنی یا شکم و یا سقط‌های مکرر
• سابقه بیماری‌های التهابی لگن
• سابقه آندومتریوز
• باردار شدن برخلاف استفاده از IUD یا بستن لوله‌ها به منظور پیشگیری از بارداری
• استفاده از پروسه‌ها یا داروهای محرک باروری
• سیگار کشیدن
• سابقه بارداری خارج رحمی
• سابقه بیماری‌های مقاربتی، مانند سوزاک یا کلامیدیا
• ناهنجاری‌های ساختاری لوله‌های فالوپ که حرکت  سلول تخم را با مشکل مواجه می‌کنند

علایم بارداری خارج رحمی

حالت تهوع و درد پستان‌ها، از جمله شایع‌ترین علایم بارداری  چه رحمی و چه خارج رحمی هستند.

علایم زیر در بارداری خارج رحمی معمول‌ترند و در صورت مشاهده نیاز به درمان های اورژانسی دارند.

•  دردهای موجی شدید در ناحیه شکم، لگن، شانه‌ها یا گردن
• درد شدید در یک طرف شکم
• لکه بینی یا خونریزی ملایم تا شدید
• سرگیجه یا غش
• فشار مقعدی

اگر باردار هستید و هر یک از علایم زیر را مشاهده کردید فورا با پزشک خود تماس بگیرید.

درمان بارداری خارج رحمی

 پس از تشخیص بارداری خارج رحمی، پزشک برای شما پروسه‌های درمانی را درنظر می‌گیرد.

از آنجایی که بارداری خارج رحمی برای مادر خطرناک است و رشد جنین را با مشکل مواجه می‌کند، لازم است جنین هرچه زودتر از بدن مادر خارج شود.

بسته به محل بارداری خارج رحمی، گزینه‌های درمانی متفاوت خواهند بود.

درمان دارویی

ممکن است طبق تشخیص پزشک شما احتمال مشکلات ناشی از بارداری خارج از رحمی کم باشد.

در این صورت داروهایی تجویز خواهد کرد تا از پاره شدن توده تشکیل شده جلوگیری کند.

جراحی

بسیاری از جراحان معتقد به خارج کردن جنین و ترمیم آسیب‌های داخلی هستند.

در این روش جراح بافت جنینی را خارج کرده و آسیب‌های لوله‌های فالوپ را ترمیم می‌کند.

اگر جراحی موفقیت‌آمیز نباشد، جراحی در سطح وسیع‌تری تکرار می‌شود و ممکن است بخش‌های آسیب دیده نیز خارج شوند.

مراقبت‌های خانگی

پزشک به شما توصیه خواهد کرد که برای بهبود زخم‌های ناشی از جراحی، مراقبت‌های خاصی را انجام دهید؛  هدف اصلی تمیز و خشک نگاه داشتن زخم‌هاست.

لازم است هر روز زخم‌ها را از نظر داشتن علایم عفونت مانند موارد زیر بررسی کنید:

• خونریزی بی‌وقفه
• خونریزی بیش از حد
• بوی بد ترشحات زخم
• گرم بودن محل زخم، قرمزی یا تورم

سایر مراقبت‌های بعد از جراحی شامل موارد زیر می باشد:

• عدم حمل اجسام سنگین‌تر از 4 کیلوگرم
• مصرف مایعات کافی به منظور پیشگیری از یبوست
• استراحت دادن به لگن با عدم برقراری رابطه جنسی، عدم استفاده از تامپون و دوش واژینال
• در هفته اول پس از جراحی، تا حد امکان استراحت کنید و پس از آن، کار و فعالیت خود را آغاز کنید و فقط تا جایی که توان بدنی‌تان اجاره می‌‌دهد فعالیت کنید. در صورت افزایش درد یا بروز حالات غیرعادی در بدن، پزشک خود را مطلع کنید.

پیشگیری از بارداری خارج رحمی

پیش بینی و پیشگیری از بارداری خارج رحمی در همه موارد امکان پذیر نیست.

یکی از راه‌های اصلی برای پیشگیری؛ مراقبت و حفظ سلامت دستگاه تولید مثل است که به کاهش ریسک بارداری خارج رحمی می‌انجامد.

برای مثال استفاده از کاندوم هنگام رابطه جنسی، ریسک عفونت‌های منتقله جنسی و به دنبال آن عفونت‌های التهابی لگن را کاهش می‌دهد و همین امر به کاهش احتمال بارداری خارج رحمی می‌انجامد.

به طور مرتب به متخصص زنان مراجعه کنید و معاینات لازم  را برای عفونت‌های منتقله جنسی انجام دهید.

اگر سیگاری هستید لازم است برای حفظ سلامتی خود سیگار را ترک کنید.

مراقبت‌های درازمدت

 مراقبت دراز مدت پس از بارداری خارج رحمی به این بستگی دارد که آیا آسیب فیزیکی ناشی از بارداری ایجاد شده است.

اغلب افرادی که به بارداری خارج رحمی دچار شده‌اند، در آینده بارداری‌های طبیعی را تجربه خواهند کرد.

اگر لوله‌های فالوپ سالم باشند، تخمک می‌تواند به صورت نرمال لقاح یافته و تقسیم شود.

در غیر این صورت، آسیب ایجاد شده می‌تواند در آینده بر روی باروری تاثیر منفی بگذارد.

در صورتی که لوله‌های فالوپ از بدن خارج شده باشند باز هم بارداری از طریق روش‌های کمکی می‌تواند انجام بگیرد که یکی از آنها IVF است.

برای کسب اطلاعات بیشتر می‌توانید با پزشک خود مشورت کنید.

در مورد بارداری‌های آینده خود نگران نباشید زیرا با کمک خود و پزشکتان می‌توانید در آینده بارداری‌های سالم و مطمئن را تجربه کنید.