بلایای طبیعی و شیوع بیماریها
در زمان وقوع بلایای طبیعی امکان سرایت بیماری های مسری به دلایل گوناگون، به شدت افزایش می یابد.
بیماریهای مُسری وابسته به آب
سیل خطر انتقال عفونتها را افزایش میدهد.
با این حال احتمال ابتلا به این بیماریها پایین است اما در صورت جابجایی جمعیت زیاد و محدود بودن منابع آب این احتمال افزایش مییابد.
احتمال شیوع این گونه بیماریها به نوشیدن آب وابسته است.
با این حال میتوان با درک و شناخت صحیح نسبت به بیماریهای وابسته به آب و عوارض شیوع آنها، خطر ابتلا به این بیماریها را تا حد قابل توجهی کاهش داد.
بیماریهای مُسری ناشی از عوامل بیماریزا
سیل به طور مستقیم میتواند منجر به افزایش بیماریهای ناشی از عوامل بیماریزا شود.
افزایش آب به دلیل باران شدید یا طغیان رودخانهها میتواند بستری برای رشد حشرات فراهم کند و خطر ابتلا به بیماریهایی مانند مالاریا، تب دِنگی ، تب زرد و تب نیل غربی را افزایش دهد.
به عنوان مثال 6 تا 8 هفته پس از وقوع سیل، احتمال شیوع مالاریا بسیار بالاست.
خطرات ناشی از اجساد
بر خلاف باور عمومی، هیچ شواهدی وجود ندارد که پس از وقوع حوادث طبیعی، اجساد باقی مانده عامل شیوع بیماریهای مُسری باشند.
چرا که اغلب عوامل بیماریزای موجود در بدن انسان، نمیتوانند پس از مرگ وی تا مدت زیادی زنده بمانند (به استثنای ویروس ایدز که تا 6 روز پس از مرگ انسان در بدن باقی میماند).
اما در صورت شیوع بیماریهایی مانند وبا یا تب های خونریزی دهنده، اجساد باقی مانده نیز احتمال انتقال بیماری را افزایش خواهند داد.
سایر خطرات ناشی از سیل
سایر خطرات ناشی از وقوع سیل عبارتند از:
- غرق شدن
- آسیب دیدگی
- ایجاد زخم
پس از وقوع سیل و وارد شدن آسیب به بدن انسانها، احتمال ابتلا به کزاز بالا نیست؛ بنابراین لزومی ندارد پس از وقوع سیل، واکسیناسیون عمومی بر علیه بیماری کزاز انجام شود.
با این حال با توجه به سوابق واکسیناسیون افراد مختلف، هم چنین در مورد افرادی که زخمهای باز دارند، تزریق واکسن کزاز لازم خواهد بود.
خطر دیگری که در زمان وقوع سیل بروز میکند، خطر سرمازدگی خصوصا در مورد کودکان است. چرا که اگر کودکان برای مدت طولانی در سیل گیر بیفتند، احتمال زیادی وجود دارد که دچار سرمازدگی شوند.
به علاوه خطر ابتلا به عفونتهای تنفسی نیز در زمان سیل افزایش پیدا میکند.
مسئله مهم دیگری که در زمان وقوع سیل میتواند خطر ابتلا به بیماریهای ناشی از آب را افزایش دهد، قطع جریان برق است؛ به این دلیل که قطع جریان برق در یخچالها، نگهداری و ذخیرهسازی مواد غذایی را با مشکل مواجه کرده و باعث فساد مواد غذایی خواهد شد.
در زمان سیل، مصرف غذاهای آلوده میتواند انتقال بیماریهای مُسری را افزایش دهد.
علاوه بر بیماریهای مُسری وابسته به آب آلوده مانند تب تیفوئید، وبا، لیپتوسپیروز (تب شالیزار) و هپاتیت A، سایر بیماریهای ناشی از عوامل بیماریزا مانند مالاریا، تب دِنگی، تب زرد و تب نیل غربی نیز در زمان سیل افزایش پیدا میکنند.
کنترل بیماریهای مُسری پس از وقوع زلزله
کمبود اطلاعات در مورد کنترل بیماریهای مُسری پس از وقوع زلزله باعث میشود نتوان بحران را به خوبی کنترل کرد.
شواهد به دست آمده از مناطق زلزلهزده حاکی از آن است که پس از وقوع زلزله و سایر بلایای طبیعی، خطر ابتلا به بیماریهای عفونی افزایش پیدا میکند.
پس از وقوع زلزله به دلیل جا به جایی جمعیت، تغییرات محیطی، افزایش تعداد جوندگان و حشرات در محیط، زندگی در چادر، استفاده از آب آلوده و عدم رعایت بهداشت، ضعف سیستم ایمنی در مقابل واکسنها، خطر ابتلا به بیماریهای مُسری به میزان قابل توجهی افزایش پیدا میکند.
با این حال بلافاصله پس از بروز وقایع طبیعی میتوان با انجام اقدامات لازم، خسارات ناشی از آنها را کاهش داد.
پیشگیری از بروز بیماریهای مُسری پس از وقوع حوادث طبیعی
- نظافت محیط، ضد عفونی کردن، رعایت بهداشت به منظور پیشگیری از ابتلا به بیماریهای باکتریایی، ویروسی و قارچی
- اِعمال مراقبتهای پزشکی در صورت ابتلا به بیماری یا آسیب دیدگی
- برای پیشگیری از مسمومیت با گاز منوکسید کربن، بهتر است از استفاده از ژنراتور، گاز پیک نیکی، گازهای طبیعی، ابزارهای زغال سوز و … فقط در فضای باز استفاده شود.
- پایین نگاه داشتن دمای بدن
- نوشیدن مایعات کافی جهت پیشگیری از ابتلا به بیماریهای مربوط به گرمازدگی
دوری از حشرات و حیوانات
- وقوع حوادث طبیعی باعث میشود مردم مجبور شوند به مزارع و جنگلها پناه ببرند، بنابراین ممکن است با حیوانات خطرناکی مانند مار، تمساح و یا حشرات روبرو شوند. به علاوه حوادث طبیعی باعث انتقال بیماریهای مشترک میان انسان و حیوانات مانند هاری و لپتوسپیروز (تب شالیزار) خواهد شد. بنابراین لازم است تا حد امکان از حیوانات و حشرات دوری کنید.
- هنگام بروز حوادث طبیعی، حیوانات خانگی را در منزل نگاه دارید.
- در صورت مشاهده حیوانات ولگرد و وحشی، جهت جمع آوری آنها، با مسئولان مربوطه تماس بگیرید.