سرطان مثانه
مثانه ارگان تو خالی در زیر شکم است که ادرار در آن ذخیره می شود.
مثانه ارگان تو خالی در زیر شکم است که ادرار در آن ذخیره می شود.
سرطان مثانه در دیواره مثانه رخ می دهد.
ادرار بعد از عبور از هر کلیه از طریق لوله ای بلند به نام حالب وارد مثانه می شود. مثانه، ادرار را تا زمانی که از مجرای ادرار عبور کرده و از بدن خارج شود، در خود نگه می دارد.
سرطان مثانه شایعترین بیماری مجاری ادرار، و بعد از سرطان پروستات دومین بیماری شایع در سیستم تناسلی است.
سرطان مثانه نهمین سرطان شایع در دنیا است؛ این سرطان در بین مردان و زنان، به ترتیب، ششمین و هفدهمین سرطان شایع است.
هم چنین سرطان مثانه سیزدهمین نوع سرطان است که باعث مرگ می شود.
علایم و نشانه ها
تظاهرات بالینی سرطان مثانه به شرح زیر است:
- به طور تقریبی در ادرار 80 تا 90 درصد بیماران خون دیده شده اما دردی وجود ندارد.
- در 20 تا 30 درصد بیماران علائمی همچون سوزش ادرار، فوریت و تکرر ادرار دیده می شود.
- در افرادی که بیماری پیشرفت کرده است درد لگن یا استخوان ، ورم اندام تحتانی یا درد پهلو مشاهده می شود.
- در معاینات بدنی توده قابل لمس مشاهده می شود .
وجود خون در ادرار شایعترین نشانه سرطان مثانه است و عموما دردی به همراه ندارد.
اغلب نمی توان با چشم غیرمسلح خون موجود در ادرار را تشخیص داد؛ در صورت مشاهده خون با چشم غیر مسلح فورا به پزشک مراجعه کنید.
حتی اگر خون از بین رفت همچنان باید به پزشک مراجعه کنید.
وجود خون در ادرار همیشه نشانه سرطان مثانه نیست.
ممکن است به دلایلی همچون عفونت یا سنگ کلیه نیز در ادرار خون دیده شود. در برخی افراد، وجود مقدار بسیار کمی خون در ادرار طبیعی است.
تکرر ادرار و درد در حین ادرار از علایم کمتر شایع در سرطان مثانه است. اگر چنین علایمی دارید حتما باید به پزشک مراجعه کنید.
پزشک تشخیص می دهد که این علایم نشانه ی عفونت مجاری ادرار است؛ یا مشکل جدی تری مثل سرطان مثانه وجود دارد.
عوامل خطرزا
- استعمال دخانیات
- قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی به علت حرفه فرد
- رژیم غذایی
- مشکلات مزمن مثانه
سایر عوامل خطرزا
- جنسیت : مردان سه برابر بیشتر در معرض سرطان مثانه هستند.
- سن: از هر ده مورد سرطان مثانه، نه مورد در سن بالای 55 سالگی رخ میدهد.
- نژاد : سفیدپوستان دوبرابر بیشتر از سیاه پوستان به سرطان مثانه مبتلا میشوند.
- عوامل خانوادگی و ژنتیکی
عوامل دیگر شامل سابقه خانوادگی سرطان مثانه، درمان سرطان قبلی، نقص بخشی از مثانه در حین تولد، و مشکلات مزمن مثانه می باشد.
درمان
• جراحی : برای خارج کردن بافت سرطانی
• شیمی درمانی مثانه( شیمی درمانی وریدی) : برای درمان توده هایی که در دیواره مثانه هستند اما ریسک بالایی برای عود یا پیشرفت دارند.
• ترمیم: ایجاد راه جدید برای خروج ادرار از بدن بعد از درآوردن مثانه
• شیمی درمانی کل بدن (شیمی درمانی سیستماتیک) : برای افزایش شانس درمان در افرادی که تحت عمل جراحی قرار گرفته اند و مثانه خارج شده است، و یا به عنوان درمان اولیه برای افرادی که امکان عمل جراحی ندارند .
• پرتو درمانی: جهت درمان اولیه برای افرادی که امکان عمل جراحی ندارند، و یا تمایلی به آن ندارند، برای از بین بردن سلول های سرطانی از پرتو درمانی استفاده می شود.
• ایمونوتراپی : برای فعال کردن سیستم ایمنی بدن برای مقابله با سلولهای سرطانی از این روش، در مثانه یا درکل بدن، استفاده می شود.
پیگیری های پس از درمان
وقتی درمان شما به صورت کامل انجام شد باید بصورت مداوم تحت نظر پزشک باشید.
احتمال زیادی وجود دارد که افرادی که قبلا سرطان مثانه داشتند مجدد به این سرطان مبتلا شوند.
بنابراین، با مراجعه مرتب به پزشک، وی در مورد مشکلات احتمالی از شما پرس و جو می کند و در صورت نیاز آزمایش هایی مانند سیستوسکوپی، سیتولوژی ادرار و آزمایش تصویربرداری انجام می شود.
بعد از درمان کامل، در صورتی که هیچ گونه علایمی از بیماری نداشتید، می توانید هر سه تا شش ماه یکبار برای معاینه به پزشک مراجعه کنید.
چه غذا هایی برای سرطان مثانه مفید هستند؟
طیف گسترده ای از میوه ها، سبزیجات، مغزها و ماهی ها را ( که غنی از امگا 3 و اسید های چرب هستند) در کنار پروتئین های بدون چربی در رژیم غذایی خود بگنجانید. مصرف گوشت قرمز را کاهش دهید.
انواع کلم، مثل بروکلی، گل کلم، کاهو، کلم بروکسل و … ، حاوی ترکیبی به نام سولفورافان هستند؛ برخی تحقیقات انجام شده حاکی از آن است که این ترکیب به توقف رشد سلول های سرطانی کمک می کند.
آیا می توان از بروز سرطان مثانه جلوگیری کرد؟
برخی عوامل که در جلوگیری از بروز سرطان مثانه تاثیرگذارند عبارتند از :
- سیگار نکشید؛ سیگار عامل نیمی از سرطان های مثانه است.
- از تماس مدوام با برخی مواد شیمیایی در محیط کار خودداری کنید؛ افرادی که در محیط های صنعتی با برخی مواد شیمیایی آلی کار میکنند بیشتر در معرض ابتلا به سرطان مثانه هستند.
- مقدار زیادی مایعات بنوشید.
- مصرف میوهها و سبزیجات را در رژیم غدایی خود افزایش دهید.
آیا می توان با سرطان مثانه زندگی کرد؟
اگر سرطان لایه ی از ماهیچه دیواره مثانه را درگیر کرده باشد؛ در صورتی که جزئی بوده و فقط در یک قسمت باشد، می توان قسمتی از دیواره مثانه، و نه کل مثانه، را خارج کرد.
اگرچه بخش باقیمانده از مثانه ظرفیت کمتری برای نگه داشتن ادرار در خود خواهد داشت. در نتیجه این افراد مجبورند دفعات بیشتری ادرار کنند.