فیبریلاسیون دهلیزی
فیبریلاسیون دهلیزی شایع ترین بیماری ریتم قلب یا آریتمی می باشد. بزرگ ترین نگرانی در رابطه با این بیماری این است که می تواند لخته های خونی در قلب تشکیل دهد.
گردآوری و ترجمه: دکتر نگین پرویز (پزشک عمومی)
در شرایط عادی قلب انسان قادر به پمپ کردن ضربان های قوی و پایدار می شود که بیش از صد هزار ضربان قلب در روز می باشد.
اما اگر شما بیماری فیبریلاسیون دهلیزی یا Afib داشته باشید، قلب آن طور که باید ضربان نمی زند.
خیلی از افراد با این بیماری می گویند که آن ها می توانند حس کنند قلب آن ها بعضی از ضربان ها را رد می کند و یا انگار در حال مسابقه است.
AFib شایع ترین بیماری ریتم قلب یا آریتمی می باشد.
بزرگ ترین نگرانی در رابطه با این بیماری این است که می تواند لخته های خونی در قلب تشکیل دهد که ممکن است به قسمت های دیگر بدن رفته و باعث سکته مغزی یا نرسیدن جریان خون به ارگان های حیاتی شود.
در واقع این بیماران پنج برابر بیشتر از افراد عادی در معرض سکته مغزی قرار دارند. حتی می تواند باعث نارسایی قلبی نیز بشود، اما تشخیص و درمان به موقع این بیماری می تواند از این مشکلات جلو گیری کند.
فیبریلاسیون دهلیزی چیست؟
سیستم الکتریکی قلب شما به قلب می گوید که چه زمانی دچار انقباض شود و جریان خون را به قسمت های دیگر بدن پمپ کند.
در فیبریلاسیون دهلیزی این اتفاق نمی افتد و ایمپالس های الکتریکی به درستی کار نمی کنند، در نتیجه ما یک ضربان قلب بسیار سریع و نا منظم خواهیم داشت.
در این حالت هر دو اتاقک بالای قلب که دهلیز نامیده می شوند، دچار ارتعاش می شوند.
وقتی این اتفاق می افتد، ارتباط نرمال بین اتاقک های بالا و پایینی قلب دچار مشکل می شوند.
در نتیجه بسیاری از افرادی که این بیماری را دارند احساس تخلیه سریع انرژی در بدن می کنند و در بالا رفتن از پله ها به راحتی دچار تنگی نفس می شوند و دلیل این امر عدم توانایی قلب برای فرستادن خون اکسیژن دار به قسمت های دیگر بدن می باشد.
سه نوع فیبریلاسیون دهلیزی وجود دارد:
- پروکسیسمال (حمله ای): در این حالت ضربان قلب نامنظم و سریع در بیشتر مواقع خودشان بهبود می یابند . معمولا هفت روز یا کمتر طول می کشد.
- پایدار: بیشتر از یک هفته طول می کشد و می تواند به نوع دائمی تبدیل شود.
- دائم: در این حالت ریتم نرمال قلب نمی تواند بازگردد.
شایع ترین دلایل ابتلا به فیبریلاسیون دهلیزی
- سن بالا، اگر چه که در هر سنی می تواند رخ دهد.
- شرایطی که می تواند به قلب فشار بیاورد که شامل فشار خون بالا، حمله قلبی قبلی، جراحی قلب، بیماری های دریچه ای قلب یا نارسایی قلبی می باشد.
- بیماری های دیگر مانند چاقی، آپنه در خواب (ایست تنفسی در خواب) یا پر کاری تیرویید.
- سابقه خانوادگی این بیماری
- مصرف بیش از اندازه الکل ( نوشیدن سه لیوان یا بیشتر در روز)
- بیماری های ویروسی
- بیماری های ریوی مانند بیماری های انسدادی مزمن ریه یا آمبولی ریوی
حمله های این بیماری توسط شرایط مختلفی تحت تاثیر قرار می گیرند که شامل :
- مصرف سنگین الکل
- استفاده بیش از حد از کافئین یا محرک های دیگر
- دوره هایی از استرس های شدید، مانند استرسی که بدن در مقابل جنگیدن با عفونت تحمل می کند.استرس به خاطر جراحی اخیر.
بعضی از افراد مبتلا به این بیماری علایم خاصی ندارند اما بعضی از آنها یک سری علایم را گزارش کرده اند :
- احساس تپش قلب
- احساس خستگی غیر معمول
- تنگی نفس غیر قابل توضیح
- احساس سبکی سر و سرگیجه یا از حال رفتن (غش کردن)
- درد قفسه سینه
- عرق کردن
چگونه فیبریلاسیون دهلیزی تشخیص داده می شود؟
برای تشخیص این بیماری پزشک شما نیاز دارد که به یک جمع بندی از موارد زیر برسد :
- تاریخچه بیماری های قبلی و معاینه بالینی
پزشک به ضربان قلب شما و ریتم آن گوش می دهد، نبض و فشار خون شما را می گیرد، به صدای ریه های شما گوش می دهد تا متوجه هر گونه علامت از بیماری های عضلانی یا دریچه ای قلب شود.
- نتایجی که از نوار قلب شما به دست می آید :
سرعت و ریتم ضربان قلب شما را نشان می دهد؛
میزان قوی بودن و زمانی که سیگنال های الکتریکی از قلب عبور می کنند را نشان می دهد.
روش های دیگر برای مانیتور کردن ریتم قلب شما در صورت نیاز
تست های دیگر شامل :
- پوشیدن هولتر مانیتور که در واقع یک دستگاه الکترو کاردیوگرام قابل حمل می باشد که فعالیت قلب شما را طی بیست و چهار ساعت اندازه گیری و ضبط می کند.
- انجام دادن اکو کاردیوگرافی که در واقع یک نوع دستگاه اولترا سوند می باشد که می تواند از تمام اتاقک های قلب عکس بگیرد و اندازه آن ها را مشخص کند و میزان پمپ خون توسط آن ها را اندازه می گیرد.
- استفاده از Event Monitor که با فشار دادن یک دکمه به شما اجازه می دهد که همه آنچه اتفاق می افتد را ضبط کند، برالی مثال وقتی شما احساس درد در قفسه سینه، گیجی یا تپش قلب دارید. یک سری الکترود بر روی قفسه سینه شما گذاشته می شود که با یک سیم به دستگاه ضبط کننده متصل است. استفاده از این دستگاه نیاز به یک ماه زمان دارد.
درمان
خبر خوب این است که با درمان صحیح شما می توانید زندگی طبیعی با این بیماری داشته باشید. فیبریلاسیون دهلیزی درمان نشده می تواند منجر به تشکیل لخته خون، سکته مغزی و نارسایی قلبی شود.
درمان شما به مسائل زیادی بستگی دارد:
- سن شما
- علایم و تعداد حمله های بیماری
- اگر ضربان قلب شما قابل کنترل نباشد
- اگر ریسک سکته مغزی شما بالا باشد
- داشتن بیماری های دیگر مانند بیماری های قلبی
درمان این بیماری نیاز به تغییر سبک زندگی و هم چنین کنترل تعداد ضربان و ریتم قلب دارد.
تغییر سبک زندگی شامل :
- خوردن غذا های سالم مانند میوه ها و سبزیجات تازه (غذا هایی که سرشار از فیبر می باشند) ،گوشت کم چرب و ماهی و چربی های اشباع نشده مانند روغن زیتون
- محدود کردن مصرف الکل و کافئین
- ورزش منظم
- کنترل سطح استرس
- سیگار نکشیدن
- مصرف دارو ها همان طور که دستور داده شده
استفاده از دارو
دلایل دارو درمانی:
- جلو گیری از تشکیل لخته خون یا حل کردن لخته هایی که وجود دارند.
- تنظیم ضربان و ریتم قلب
فرایند های درمانی
- کاردیو ورژن الکتریکی: از شوک الکتریکی با ولتاژ کم استفاده می شود که صفحه های آن روی قفسه سینه قرار می گیرد تا ریتم قلب به حالت نرمال باز گردد.
- با استفاده از یک لوله که وارد ورید های موجود در پای بیمار می شود به سمت قلب می روند تا سیگنال های الکتریکی اشتباه قلب را ترمیم کنند.
- ضربان ساز یا دفیبریلاتور دهلیزی وسیله ای است که در قلب کاشته می شود تا به آن برای برگشت ریتم و ضربان درست کمک کند.
اگر این علایم را که شامل سکته مغزی می باشد داشتید، لطفاً با پزشک خود تماس بگیرید:
- بی حسی یا ضعف در صورت ، دست ها یا پا مخصوصا اگر در یک طرف بدن باشد
- مشکل در راه رفتن یا از دست دادن تعادل
- مشکل در دید از یک چشم یا هر دو چشم
- سر درد شدید
