بهار فصل زیبایی است، اما زمان اصلی برای شروع حساسیت های فصلی نیز می‌باشد. به دلیل گرده افشانی گیاهان، میلیون‌ها نفر دچار عطسه و آبریزش بینی می شوند.

درمان قطعی برای حساسیت فصلی وجود ندارد؛ اما برای کنترل علائم آن می‌توان اقداماتی انجام داد؛ این اقدامات شامل مصرف دارو و راهکارهای خانگی است.

علت حساسیت بهاری چیست؟

بزرگترین عامل محرک حساسیت بهاری گرده گیاهان است. درخت‌ها، سبزه‌ها و … گرده‌های بسیار ریز خود را برای بارور کردن سایر گیاهان، در هوا آزاد می‌کنند. این گرده‌ها از طریق بینی، دهان و چشم وارد بدن شده و سیستم ایمنی را تحریک می‌کند.

سیستم ایمنی بدن به اشتباه، گرده گیاهان را به عنوان عامل خطر شناسایی کرده و برای حمله به آلرژن‌ها آنتی بادی آزاد می‌کند.

همین امر موجب ترشح مواد شیمیایی به نام هیستامین در جریان خون می‌شود. هیستامین سبب آبریزش بینی، خارش چشم، و سایر علائمی می‌شود که اگر به حساسیت مبتلا باشید، با آنها آشنا هستید.

گرده‌ها می‌توانند ده‌ها کیلومتر مسافت را طی کنند؛ بنابراین موضوع تنها به گیاهان اطراف محل زندگی شما مربوط نمی‌شود.

میزان گرده‌ها در روزهایی که باد می‌وزد، بیشتر است؛ از سوی دیگر، باران باعث کاهش انتشار آلرژن‌ها می‌شود.

گرده‌ها تنها عامل محرک حساسیت فصلی نیستند. همراه با باران‌های بهاری، قارچ‌های بیشتری در داخل و خارج از محیط خانه رشد می‌کنند. نظافت خانه در فصل بهار سبب جابجایی و انتشار ذرات گرد و خاک در خانه می‌شود.

علائم

• آبریزش بینی؛
• گرفتگی بینی؛
• اشک ریزش؛
• عطسه؛
• سرفه؛
• خارش بینی و چشم ها؛
• حلقه‌های سیاه اطراف چشم.

تشخیص

در ابتدا به پزشک عمومی مراجعه کنید؛ پزشک ممکن است برای آزمایش‌های بیشتر شما را به پزشک متخصص آلرژی ارجاع دهد.

تست پوست یکی از راه‌های ارزیابی آلرژی است. پزشک میزان کمی از آلرژن احتمالی را روی پوست قرار می‌دهد. اگر به هر یک از این مواد حساس باشید، یک پاسخ آلرژیک موضعی، به صورت قرمزی و خارش در محل آزمایش در مدت ۱۵ دقیقه ایجاد خواهد شد. گاهی ممکن است نیاز به انجام آزمایش خون باشد.

داروهای تجویزی و بدون نسخه (OTC) برای درمان حساسیت

داروهای بسیاری برای تسکین علائم حساسیت وجود دارد. این داروها عبارتند از:

• آنتی هیستامین ها: با کاهش میزان هیستامین در خون، عطسه، گرفتگی بینی، و خارش را کم می کنند.
• داروهای ضداحتقان: رگ های خونی مجاری بینی را کوچک می کنند، تا احتقان و تورم را از بین ببرند.
• ترکیبات آنتی هیستامین/ضداحتقان: تاثیرات هر دو مورد بالا را با هم دارند.
• اسپری ضد احتقان بینی: ممکن است بدون عوارض جانبی و سریعتر از ضد احتقان های خوراکی، گرفتگی مجرای بینی را برطرف کند.
• اسپری های بینی استروئیدی: التهاب را کاهش می دهند و بهترین درمان اولیه هستند. اسپری بینی کرومولین سدیم می تواند با توقف انتشار هیستامین قبل از شروع علائم از ایجاد حساسیت جلوگیری کنند.
• قطره های چشمی: خارش و اشک ریزش را تسکین می دهند.

اگرچه می‌توانید این داروها را بدون نسخه تهیه کنید، اما بهتر است ابتدا با پزشک خود صحبت کنید تا از انتخاب داروی مناسب مطمئن شوید. برخی از آنتی هیستامین ها می توانند باعث خواب آلودگی شوند، بنابراین اگر آنها را در طول روز مصرف می‌کنید، مراقب باشید. انواع غیر خواب آور نیز موجود است. اگر احساس می کنید که برای بیش از چند روز به آنتی هیستامین ها و داروهای ضد احتقان بدون نسخه نیاز دارید، با پزشک خود صحبت کنید.

آیا داروهای بدون نسخه به رفع علائم شما کمکی نکرده است؟

در این شرایط پزشک ممکن است داروهای اختصاصی و یا واکسن های آلرژی تجویز کند. بسیاری از اسپری‌های بینی استروئیدی نیز با نسخه در دسترس هستند.

آیا درمان‌های خانگی برای رفع علائم آلرژی وجود دارد؟

برای شستشوی بینی می توان از ترکیب آب گرم، و حدود یک چهارم قاشق چایخوری نمک برای پاکسازی مخاط و باز کردن مجاری سینوس استفاده کرد. برای تهیه این محلول از آب مقطر، استریل یا قبلا جوشیده شده استفاده کنید.

سایر مواردی که باعث بهبود علائم آلرژی می شوند:

برخی گیاهان در درمان آلرژی مفید هستند؛ اما حتما قبل از مصرف هر نوع محصول گیاهی با پزشک خود صحبت کنید. برخی از آنها می توانند ایجاد حساسیت کنند، یا سبب بروز عوارض جانبی شوند، و یا با داروهایی که مصرف می کنید تداخل داشته باشند.

5 نکته برای مهار بروز آلرژی توسط گرده گل

1. سعی کنید زمانی که تعداد گرده ها در هوا زیاد است در خانه بمانید. معمولاً تعداد گرده ها، صبح ها به اوج خود می رسد.
2. درها و پنجره ها را در ماه های بهار بسته نگه دارید تا گرده ها وارد خانه نشوند. دستگاه تصفیه هوا نیز ممکن است کمک کننده باشد.
3. قفسه‌های کتاب، دریچه‌های هوا و سایر مکان‌هایی که ممکن است محل تجمع گرده‌ها باشند را به طور مرتب تمیز کنید.
4. هر بار که به خانه بر می گردید، موهای خود را بشویید؛ زیرا آلرژن ها می توانند بین موها جمع شوند.
5. دو بار در هفته جاروبرقی بکشید. از ماسک استفاده کنید، زیرا جاروبرقی می‌تواند گرده‌ها، کپک‌ها و گرد و غباری را که در فرش گیر کرده‌اند، در هوا پخش کند.