ظاهر ناخن ها ممکن است به دلایل مختلفی از جمله آسیب دیدگی، عفونت یا سایر بیماری ها دچار تغییراتی شود. برخی از این تغییرات ظاهری مهم بوده و باید بررسی شوند.

 

ضایعات ناخن ناشی از چه چیزی هستند؟

ناخن سالم سطح صافی دارد و رنگ آن یکنواخت است. با افزایش سن ممکن است خطوط برجسته طولی روی ناخن ها به وجود بیاید  و ناخن ها شکننده تر شوند، که این تغییرات کاملا طبیعی هستند. هم چنین در ناخن سالم لکه هایی که در اثر آسیب دیدگی به وجود آمده اند، باید با رشد ناخن از بین بروند.

ضایعاتی مثل لک، تغییر رنگ، و جدا شدن ناخن از بستر آن می تواند ناشی از آسیب فیزیکی انگشتان و دست ها، زگیل های ویروسی،  انواع عفونت های قارچی، و برخی از داروها (مثل داروهای شیمی درمانی) باشد.

برخی از شرایط پزشکی نیز می توانند منجر به تغییرات ظاهری ناخن ها شود.

البته باید بخاطر داشت که تفسیر تغییرات ظاهری ناخن ها به تنهایی برای تشخیص بیماری کافی نیست و پزشک از این اطلاعات، در کنار سایر علائم و هم چنین معاینات بالینی برای تشخیص بیماری ها استفاده می کند.

 

در صورتی که هر یک علائم زیر را در ناخن هایتان مشاهده می کنید، به پزشک مراجعه کنید:

• تغییر رنگ ناخن (ظهور رگه های تیره، رگه های سفید یا تغییر رنگ ناخن ها)؛
• تغییر شکل ناخن ها (چماقی شکل شدن، خمیدگی و یا انحنا ناخن ها)؛
• تغییر ضخامت ناخن ها (ضخیم شدن یا نازک شدن)؛
• شکننده شدن ناخن ها؛
• ناهموار و حفره حفره شدن سطح ناخن ها؛
• خونریزی اطراف ناخن ها؛
• تورم یا قرمزی اطراف ناخن ها؛
• درد در اطراف ناخن ها؛
• جدا شدن ناخن از بستر آن.

 

همان طور که پیش تر اشاره شد، این تغییرات می توانند به دلایل متعددی بروز کنند که در ادامه راجع به چند مورد آن صحبت می کنیم.

 

فرورفتگی های افقی در سطح ناخن (خطوط بو[1])

به فرورفتگی های عرضی که در سطح ناخن به وجود می آیند، خطوط بو گفته می شود. این فرورفتگی ها می تواند نشانه سوء تغذیه باشد. سایر شرایطی که می تواند منجر به ایجاد خطوط بو شود، عبارتند از:

• بیماری هایی که باعث تب شدید می شوند، مانند سرخک، اوریون و مخملک؛
• بیماری عروق محیطی؛
• دیابت کنترل نشده؛
• کمبود روی (زینک)؛
• ذات الریه.

 

چماقی شدن ناخن ها[2]

چماقی شدن یا کلابینگ حالتی است که ناخن ها ضخیم شده و به سمت داخل خمیده و محدب می شوند و سر انگشت را در بر می گیرند. این اتفاق به مرور و طی چندین سال رخ می دهد. کلابینگ می تواند ناشی از کمبود اکسیژن در خون باشد و با بیماری های زیر در ارتباط است:

• بیماری های قلبی- عروقی؛
• بیماری التهابی روده؛
• بیماری های کبدی؛
• بیماری های ریوی؛
• ایدز.

 

قاشقی شدن ناخن ها[3]  

ناخن قاشقی یا کویلونیشیا، خمیده شدن معکوس ناخن به سمت خارج می باشد، که سطح مقعری به ناخن می‌بخشد. گاهی میزان تقعر به اندازه ایست که داخل سطح ناخن قطره آب جمع می شود.

ناخن قاشقی می تواند نشانه بیماری های زیر باشد:

• کم خونی ناشی از فقر آهن؛
• بیماری های قلبی؛
• هموکروماتوز (بیماری کبدی که باعث می شود مقدار بیش از حد آهن از مواد غذایی جذب شود)؛
• لوپوس اریتماتوز (یک بیماری خود ایمنی)؛
• کم کاری تیروئید؛
• بیماری رینود (بیماری که گردش خون را محدود می کند).

 

لکه های سفید ناخن[4]

به لکه های سفید و غیر یکنواخت روی ناخن لوکونشیا گفته می شود. این لکه ها اغلب ناشی از آسیب های جزئی بوده و معمولا بی خطر هستند. گاهی لوکونشیا با تغذیه نامناسب و کمبود مواد مغذی در ارتباط است. عواملی مثل عفونت ها، بیماری های متابولیک و هم چنین مصرف بعضی از دارو ها می تواند منجر به ایجاد این لکه ها شود.

 

خطوط سفید عرضی ناخن[5]  

خطوط میس، خطوط عرضی سفید رنگ روی ناخن ها هستند و در این عارضه معمولا سطح ناخن یکنواخت است و ناهمواری ندارد. این خطوط می تواند نشانه مسمویت با آرسنیک باشد. اگر چنین علامتی دارید، پزشک از مو یا ناخن شما نمونه برداری می کند تا میزان آرسنیک موجود در بدنتان را بررسی کند.

 

جدا شدن ناخن از بستر ناخن[6]

وقتی ناخن از بستر نرم زیرش جدا می شود، خط ناخن به صورت رنگ سفید به قسمت های پایین تر ناخن کشیده می شود و به آن اونیکولیز گفته می شود. اونیکولیز در اثر عفونت، آسیب دیدگی یا مصرف برخی از محصولات ناخن به وجود می آید.

هم چنین بیماری های زیر نیز می توانند منجر به اونیکولیز شوند:

• پسوریازیس؛
• بیماری های تیروئید.

 

ناهموار و حفره حفره شدن سطح ناخن ها[7]

ایجاد ناهمواری های ریز و فرورفتگی روی ناخن ها پیتینگ نام دارد و می تواند نشانه بیماری هایی از جمله پسوریازیس باشد.

 

 

تیره شدن شدن بالای ناخن ها[8]

گاهی در اثر افزایش سن یک نوار تیره در قسمت بالایی ناخن و زیر سطح آن ایجاد می شود. اما گاهی این تیرگی می تواند ناشی از بیماری های زمینه ای دیگر باشد:

• نارسایی احتقانی قلب؛
• دیابت؛
• بیماری های کبدی.

 

لکه های تیره زیر ناخن

ظاهر شدن لکه یا خط های تیره زیر ناخن (قهوه ای یا رنگ مایل به مشکی) می تواند نتیجه خونریزی بستر ناخن ناشی از ضربه یا آسیب فیزیکی باشد.

در عین حال با توجه به اینکه می تواند نشانه بیماری های جدی مانند ملانوم (نوعی سرطان پوست) باشد، در  

در صورتی که لکه تیره ای زیر ناخنتان بدون ضربه و به صورت تدریجی ظاهر شده است، می بایست حتما با پزشک مشورت کنید.

 

موارد ذکر شده تنها برخی از نشانه های ناهنجاری های ناخن هستند. داشتن هر یک از این نشانه ‌ها به تنهایی دلیلی بر وجود بیماری نیست.

برای تعیین این که آیا تغییر ظاهر ناخن شما ناشی از بیماری جدی است یا خیر، باید به پزشک مراجعه کنید. در بسیاری از موارد مراقبت صحیح از ناخن ها برای اصلاح ظاهر آنها کافی است.

 

چطور از ناخن های خود مراقبت کنیم؟

با مراقبت از ناخن های خود، می توانید از بروز بسیاری از مشکلات ناخن پیشگیری کنید.

برای حفظ سلامت ناخن های خود، نکته های کلی زیر را رعایت کنید:

• ناخنهایتان را نجوید.
• همیشه از ناخن گیر استفاده کنید و بعد از هر نوبت حمام (زمانیکه ناخن هایتان هنوز نرم است)، ناخن های خود را مرتب کنید.
• ناخن های خود را خشک و تمیز نگه دارید.
• با استفاده از ناخن گیرگوشه های ناخن خود را گرد کنید.
• اگر ناخن هایتان شکننده و ضعیف هستند، برای جلوگیری از شکستگی، آنها را کوتاه نگه دارید. برای مرطوب کردن ناخن و بستر آن از لوسیون استفاده کنید.
• اگر برای خدمات مانیکور و پدیکور به سالن های زیبایی مراجعه می کنید، مطمئن شوید که ناخن کار از تکنیک های مناسب برای ضدعفونی کردن وسایل استفاده می کند و گواهینامه های مخصوص را دارد.
• از استفاده طولانی مدت از لاک و پاک کننده های ناخن اجتناب کنید.

 

و در نهایت اگر تغییر یا مشکلی در ناخن هایتان مشاهده کردید با پزشکتان مشورت کنید.

 

[1]Beau’s lines

[2]  Nail Clubbing

[3] Koilonychia

[4] Leukonychia

[5] Mees lines

[6] Onycholysis

[7] Pitting

[8] Terry nails