تاثیر رسانه های دیجیتال بر کودکان
آیا دیدن تلویزیون برای کودکان زیر دو سال مفید است؟ تقریبا هیچ تحقیقی مبنی بر مفید بودن تماشای تلویزیون برای کودکان زیر 2 سال وجود ندارد.
دکتر شقایق کی خسروی (داروساز)
دنیای امروز، دنیای ارتباطات و رسانه است. تماشای تلویزیون و استفاده از موبایل به صورت گسترده در خانواده ها وجود دارد؛ اما استفاده از تلویزیون، موبایل و رسانه برای کودکان چگونه باید باشد؟
آیا دیدن تلویزیون برای کودکان زیر دو سال مفید است؟
تقریبا هیچ تحقیقی مبنی بر مفید بودن تماشای تلویزیون برای کودکان زیر 2 سال وجود ندارد.
آکادمی اطفال آمریکا توصیه می کند کودکان زیر دو سال تلویزیون نگاه نکنند. اما چرا دیدن تلویزیون برای کودکان زیر دو سال توصیه نمی شود؟
تحقیقات در مورد رشد اولیه مغز نشان می دهد که نوزادان و کودکان نوپا برای رشد سالم مغز و توسعه مهارت‌های اجتماعی، عاطفی و شناختی مناسب، نیاز حیاتی به تعامل مستقیم با والدین و سایر مراقبان خود دارند.
تماشای تلویزیون تعامل کودک با والدین یا مراقبین را کاهش می دهد؛در صورتی که این تعامل نقش اساسی در رشد کودک ایفا می کند.
کودکان زیر 2 سال نیاز به لمس، چشیدن، بوییدن و کشف محیط خود دارند. تجربه اصلی آنها باید بازی و تعامل با انسان باشد. تلویزیون واقعا چیزی به کودک زیر 2 سال اضافه نمی کند.
وقتی کودکان برنامه های پرسرعت زیادی را تماشا می‌کنند که به سرعت از صحنه ای به صحنه دیگر تغییر می‌کنند، ممکن است بعداً زمانی که نیاز به تمرکز در کلاس درس دارند، دچار مشکل شوند.
مطالعه ای که توسط محققان موسسه بهداشت کودک دانشگاه واشنگتن انجام شد، ارتباط بین تماشای تلویزیون و مشکلات توجه را مطرح می کند. هر ساعت تماشای تلویزیون در سنین 1 تا 3 سالگی، خطر مشکلات توجه را در سن 7 سالگی تا 10 درصد افزایش می‌دهد.
مورد دیگری که در مورد تماشای تلویزیون، استفاده از موبایل و یا بازی های رایانه ای در کودکان باعث نگرانی می شود، موضوع خشونت است.
در مطالعه ای بر روی رفتار کودکان پیش دبستانی که به طور مکرر برنامه های تلویزیونی خشونت آمیز تماشا می کردند و یا بازی های ویدیویی خشونت آمیز انجام می دادند، نشان داده شد که این کودکان 11 برابر بیشتر از کودکانی که اغلب در معرض آنها قرار نمی گیرند، رفتارهای تهاجمی و ضد اجتماعی بروز می دهند.
هم چنین کودکان کلاس های سوم، چهارم و پنجم که خشونت رسانه‌ای را تماشا می‌کنند، بیشتر با همسالان خود با بی‌رحمی و رفتار نادرست برخورد می کنند.
در حالی که کارشناسان موافق هستند که تلویزیون می تواند سرگرم کننده باشد، اما بسیاری از برنامه ها ممکن است تأثیر منفی غیرقابل انکاری بر رفتار و ارزش های دوران کودکی داشته باشد.
نوجوانان ممکن است حساسیت کمتری نسبت به خشونت داشته باشند، خشونت را به عنوان راهی برای حل مشکلات زندگی بپذیرند، یا حتی از خشونتی که دیده‌اند تقلید کنند.
محققان دانشگاه کلمبیا در مطالعه ای بر روی بیش از 700 کودک دریافتند نوجوانانی که بیش از یک ساعت در روز تلویزیون تماشا می کنند، زمانی که به اواخر نوجوانی و اوایل 20 سالگی می رسند، بیشتر مستعد پرخاشگری و خشونت هستند.
در بسیاری از موارد ما برنامه های مناسبی را برای دیدن کودکان انتخاب می کنیم، اما آیا به اخبار هم توجه کافی داریم؟ به خاطر داشته باشید که برنامه های خبری رویداد های زیادی را گزارش می‌کنند؛ از جنایت گرفته تا بلایای طبیعی که می‌تواند باعث اضطراب و ترس در کودکان شود.
بسیاری از والدین نمی دانند که اخبار بسیار قدرتمند است. حتی اگر به نظر برسد که بچه ها به آن توجه ندارند؛ اما وقتی شما اخبار را در حضور بچه ها تماشا می کنید، آن ها در گیر اخبار می شوند و به یاد داشته باشیم که تلویزیون اخبار را مناسب سن بچه ها ارائه نمی دهد.
بهترین راه حل این است که اخبار خود را از روزنامه‌ها دریافت کنید و یا پس از خوابیدن فرزندان، اخبار تلویزیون را تماشا کنید.
به یاد داشته باشیم زمانی که کودکان زمان زیادی را صرف تماشای تلویزیون می کنند، فرصت های یادگیری، زمان بازی و ارتباط با سایر کودکان را از دست می دهند و ممکن است دچار مشکلات خواب یا افزایش وزن شوند.
در کودکان زیر دو سال استفاده از تلویزیون توصیه نمی شود و برای کودکان بزرگتر، حداکاثر یک تا دو ساعت در روز توصیه می شود.
زمانی که کودکان تلویزیون تماشا می کنند در کنار آن ها باشید و با آن ها تلویزیون تماشا کنید و در مورد برنامه هایی که تماشا می کنند با کودک خود صحبت کنید.
با وجود صفحه نمایشگرها در همه جا، ممکن است کاهش زمان تماشای تلویزیون برای کودکان سخت باشد.
در زیر به چند راهکار برای این موضوع اشاره می شود:
- تبلت و یا گوشی هوشمند خود را در اختیار کودکان قرار ندهید و به جای آن با کودکان خود بازی کنید.
- تلویزیون را در فضای مشترک خانه قرار دهید و تلویزیون را در اتاق خواب کودک نگذارید.
- زمان بدون تلویزیون و موبایل را در برنامه خانواده اضافه کنید. بچه ها در هر سنی باید بدانند که در زمان های خاصی صفحه نمایش ها باید خاموش باشند؛ برای مثال: هنگام غذا خوردن، قبل از خواب و یا در زمانی که خانواده با هم کار های سرگرم کننده انجام می دهند، استفاده از هیچ دستگاهی (تلویزیون، موبایل و …) مجاز نیست.
- خود شما به عنوان والد باید زمان های استفاده از موبایل و تلویزیون را کاهش دهید و زمان بیشتری را برای بازی با بچه ها، کتاب خواندن با آن ها و بیرون رفتن با بچه ها اختصاص دهید.
- استفاده مشخص و محدود از تلویزیون باید جز قوانین خانه باشد و همه به آن پایبند باشند.
- به فرزندان خود کمک کنید راه های دیگری برای تفریح پیدا کنند، مانند: انجام کارهای هنری، خواندن کتاب، دوچرخه سواری و … می تواند گزینه های دیگر برای سرگرمی باشند.
- با بزرگتر شدن فرزندتان، محدودیت های زمان نمایش را تنظیم کنید. برای دانش آموزان راهنمایی و نوجوانان، والدین ممکن است بخواهند آنها را بیشتر در فرآیند تصمیم گیری مشارکت دهند. می توانید با آنها در مورد این که کل خانواده چقدر باید از صفحه نمایش استفاده کنند صحبت کنید. هنگامی که بر روی یک برنامه به توافق رسیدید، به آن پایبند باشید.
