ساعت هوشمند یکی از وسایل جانبی جذاب دنیای مدرن است؛ چون کاربر می تواند ویژگی های مرسوم ساعت مچی و طیفی از کاربردهای گوشی های هوشمند را در یک پکیج کوچک در کنار هم داشته باشد.

بررسی اعلان ها، امکان برقراری تماس تلفنی و ویدئویی، مرور وضعیت آب و هوا، دریافت پیام متنی، مسیر یابی، و ثبت و مرور اطلاعات سلامتی فقط بخشی از کاربردهای گوناگون این ساعت ها هستند.

بازار فروش ساعت های هوشمند نیز این روز ها داغ است. در سرتاسر جهان، حدود 93 میلیون نفر در سال 2017 از ساعت های هوشمند استفاده کرده اند و تعداد کاربران در سال 2022 به 216 میلیون نفر رسیده است.

پیش بینی می شود که این آمار تا چهار سال آینده یعنی تا سال 2026 با اندکی رشد به 231 میلیون نفر برسد.

همه گیری کووید-19 باعث شد بسیاری از مردم دنیا نسبت به پیگیری وضعیت سلامتی خود حساس تر شوند.

جالب است که این مسأله به افزایش استفاده از ساعت های هوشمند منجر شده است؛ به طوری که فقط در تابستان 2020 و حدود شش ماه پس از آغاز رسمی همه گیری، بازار فروش ساعت های هوشمند یک رشد 20 درصدی را در آمریکا تجربه کرده است.

اما دلیل بروز این اتفاق چیست؟

قاعدتا آنچه باعث محبوبیت ساعت های هوشمند در دنیای سلامت می شود، وجود ویژگی هایی فراتر از یک صفحه لمسی با قابلیت مدیریت اپلیکیشن ها است؛ دوربین دیجیتال، سرعت سنج، پدومتر (یا گام شمار)، پایشگر ضربان قلب، ارتفاع سنج، فشار سنج، قطب نما، مرورگر جی پی اس، و کارت حافظه با ظرفیت بالا، همه و همه قابلیت هایی هستند که باعث می شوند این ساعت ها ابزارهای پایشگر محبوب برای گروهی از فعالیت های ورزشی مانند دویدن (running)، شنا، و دوچرخه سواری باشند.

 حتی اخیرا برخی از منابع، این ساعت ها را “ساعت های فیتنس (تناسب اندام)” می نامند.

بررسی ها نشان داده اند که پایش وضعیت جسمانی در حین دویدن، از اهداف اصلی خریداری و استفاده از ساعت های هوشمند است؛ عدم نیاز به امکانات خاص، و افزایش آگاهی عمومی نسبت به فواید دویدن، به افزایش درخواست جهانی برای خرید ساعت های هوشمند منجر شده است.

قابلیت فرستادن خودکار پیام هشدار (alert notification) در وضعیت های اضطراری و حین بروز حوادث ورزشی، ساعت های هوشند را به ابزار هایی کارآمد جهت استفاده شناگران، دوچرخه سواران، و کوهنوردان تبدیل می کند؛ علاوه بر این، قابلیت های آنالیز داده ها باعث شده است که استفاده از ساعت های هوشمند جهت ثبت رکورد و بهبود مهارت و عملکرد، در بین ورزشکاران رشته های فوق مرسوم باشد.

دارا بودن مزیت های سخت افزاری ویژه، باعث شده باعث شده تا ساعت های هوشمند بتوانند طیفی از کاربردهای فناورانه سلامتی را ارائه دهند.

ردیابی حرکات (Movement tracking)، ارزیابی عادت خواب افراد، پایش دمای بدن (temperature monitoring)، ثبت و پایش ضربان قلب (heart rate)، و اندازه گیری سطح آب بدن (hydration levels) از قابلیت های مهم ساعت های هوشمند هستند.

حسگر هایی تحت عنوان حسگرهای داخلی یکپارچه (integrated onboard sensors) که در این ساعت ها تعبیه می شوند، دریافت اطلاعات به صورت زنده (realtime input) و آنالیز همزمان همه داده های جمع آوری شده را ممکن می سازند.

در نهایت افراد می توانند خروجی این داده ها که شامل آمار و نتایج پایش سطح سلامتی است را از طریق اپلیکیشن هایی که روی تلفن همراه، تبلت یا کامپیوتر های خانگی نصب کرده اند مرور و بررسی کنند.

داده هایی که ساعت های هوشمند گرد آوری می کنند می تواند برای استفاده توسط سیستم ها و مراکز بهداشت و سلامت بسیار مفید باشد؛ این ابزار ها قادرند با فراهم کردن زمینه برای تحت نظر داشتن  بیماران از راه دور (remote patient tracking)، به کاهش هزینه های درمانی کمک کنند.

 با پیوستن ساعت های هوشمند به سبک زندگی روزمره افراد، حجم داده های تولید و پردازش شده، به طور چشمگیری افزایش یافته است.

تحلیل گسترده این حجم از اطلاعات زنده (realtime) در قالب شبکه های در هم تنیده اطلاعاتی، سبب شده است بینش ها و بازخورد های بی سابقه ای در زمینه پیشگیری و تشخیص در اختیار جامعه سلامت قرار گیرد.

با این حال این ابزارهای مفید در کنار قابلیت هایی که ارائه می دهند، کاستی های خاص خود را نیز دارند. در مقاله آتی، به معایب ساعت های هوشمند و مقایسه آنها با دیگر کاربرد هایشان در حیطه سلامت می پردازیم.