دکتر لادن ادیب عشق (داروساز)

درد اصطلاحی کلی برای توصیف احساس ناخوشایند به وجود آمده در بدن است.

درد از فعال شدن سیستم عصبی منشأ می‌گیرد. هنگام بروز آسیب، پیام های درد از ناحیه آسیب دیده به سمت نخاع و سپس به مغز می‌رسند.

در واقع درد ناگهانی یک واکنش مهم سیستم عصبی است که به شما کمک می‌کند و در مورد آسیب احتمالی هشدار می‌دهد.

به طور معمول با بهبودی آسیب، از شدت درد کاسته می شود.

از این رو دردهای ناشی از جراحت ها و یا عمل های جراحی پس از گذشت زمان مشخصی از بین می روند؛ اما در برخی مواقع دردها برای مدت طولانی تری ادامه می یابند.

درد مزمن یا مداوم، به دردی گفته می شود، که علی رغم استفاده از روش های درمانی بیش از 12 هفته ادامه داشته باشد.

علت بروز دردهای مزمن، تداوم ارسال پیام های درد از ناحیه آسیب دیده، حتی بعد از بهبودی است. از این رو دردهای مزمن ممکن است برای چندین هفته تا  چند سال ادامه یابند.

درد های مزمن معمولا به دنبال آسیب های بافتی و پس از آسیب دیدن اعصاب ایجاد می شوند. در برخی موارد، افراد دردهای مزمن را بدون هیچ گونه آسیب قبلی تجربه می کنند.

بیماری های زمینه ای مانند دیابت، سندرم خستگی مزمن، سابقه ابتلا به عفونت ها، فیبرومیالژیا (درد گسترده در استخوان ها و عضلات)، سندرم روده تحریک پذیر، آرتریت، میگرن و سایر سردردها و اندومتریوز (اختلال دردناکی که در  آن پوشش رحم در خارج از رحم رشد می‌کند)، می توانند از دلایل بروز دردهای مزمن باشند.

نشانه ها

شدت دردهای مزمن از خفیف تا شدید طبقه بندی می شود.

این دردها می توانند برای مدت طولانی به صورت پیوسته ادامه داشته باشند یا به صورت دوره ای نمایان شده و سپس از بین بروند.

علایم این دردها شامل دردهای مبهم، دردهای ضربان دار، احساس سوزش، احساس فشار و سفتی می باشد.

سایر نشانه هایی که به طور معمول همراه با دردهای مزمن می بایست مورد توجه قرار گیرند عبارتند از:

• احساس خستگی بیش از حد؛
• بی اشتهایی؛
• مشکلات خواب؛
• تغییر خلق و خو؛
• ضعف و کاهش انرژی؛

دردهای مزمن می توانند عملکرد روزانه شما را تحت تاثیر قرار داده و احساساتی از قبیل عدم اعتماد به نفس، خشم، افسردگی، اضطراب و ناامیدی در شما ایجاد کنند.

راهکارهای کنترل دردهای مزمن

• برای روز خود برنامه ریزی کنید

درد مزمن ممکن است انجام برخی از فعالیت های روزانه را چالش برانگیز کند. برنامه ای از کارهایی که باید انجام دهید و مکان هایی که باید در آن حضور داشته باشید تهیه کنید، تا بتوانید با شرکت در فعالیت‌هایی که از آن‌ها لذت می‌برید، استرس خود را کاهش دهید. منزوی شدن و عدم انجام فعالیت های روزانه، حساسیت شما را نسبت به درد افزایش می دهد.

• تا حد امکان فعال بمانید

پیاده روی، شنا یا دوچرخه سواری می توانند به کاهش درد عضلات و مفاصل کمک کنند. در صورت عدم فعالیت، ممکن است درد شما بدتر شود. با توجه به شرایط خود و پس از مشورت با پزشک، فعالیت مناسب را برای خود انتخاب کنید. در صورتی که ورزش درد شما را افزایش می دهد، با پزشک خود مشورت کنید.

• حفظ آرامش

حفظ آرامش را تمرین کنید. از روش هایی مانند انجام تمرین های تنفس عمیق، یوگا، هنر، موسیقی درمانی، ماساژ و روان درمانی برای آرام کردن ذهن خود استفاده کنید.

• حفظ سلامتی

مراقبت از بدن خود را فراموش نکنید. تغذیه سالم، خواب کافی و ورزش منظم موجب حفظ سلامت جسمی و روحی شما می شود.

• صحبت کردن با دیگران

با دوستان و خانواده در رابطه با دردهای خود صحبت کنید. اطرافیان شما در صورت آگاهی از وضعیت می توانند در مواقع سخت به شما آرامش دهند، در انجام کارهای روزانه به شما کمک کنند و یا از لحاظ روحی حامی شما باشند.

• استفاده از داروهای ضد درد

در صورت صلاحدید پزشک شما می توانید در کنار سایر فعالیت های ذکر شده، از روش های دارو درمانی جهت کاهش درد استفاده کنید.

درمان دردهای مزمن

هدف اصلی درمان، کاهش درد و افزایش قدرت تحرک است تا بتوانید بدون احساس ناراحتی به فعالیت‌های روزانه خود بازگردید.

شدت و نوع درد مزمن در افراد مختلف متفاوت است. از این رو برنامه های مدیریت درد برای هر فرد توسط پزشک به صورت جداگانه، بر اساس علایم و شرایط بیمار تهیه می شود.

درمان‌های سبک زندگی، درمان‌های پزشکی یا ترکیبی از این روش‌ها ممکن است برای درمان درد مزمن شما پیشنهاد شود.

علاوه بر موارد ذکر شده، از جمله داشتن سبک زندگی سالم و یا استفاده از داروهای ضد درد، استفاده از روش های درمانی مانند کمپرس سرد یا گرم در نواحی دردناک، ورزش های کششی، تحریک الکتریکی (ارسال شوک الکتریکی خفیف به عضلات)، طب سوزنی، بلوک عصبی، بیوفیدبک (نوعی روش درمانی است که در آن از پاسخ های فیزیولوژیک افراد به منظور درمان بیماری ها استفاده می شود) و جراحی می تواند در بهبود دردهای مزمن موثر باشد.