پیش دیابت یعنی زمانی که قند خون از حالت نرمال بالاتر است؛ اما این میزان به اندازه دیابت نیست. بدون تغییر در سبک زندگی، کودکان و بزرگسالان مبتلا به پیش دیابت در خطر ابتلا به دیابت نوع 2 هستند.

ممکن است شروع آسیب های بلند مدت ناشی از دیابت، به خصوص آسیب های قلبی، عروقی و کلیوی از پیش دیابت شروع شود؛ اما خبر خوب این است که می توان از پیشرفت پیش دیابت به دیابت نوع 2 پیشگیری کرد.

داشتن تغذیه سالم، فعالیت بدنی روزانه و حفظ وزن مناسب می تواند قند خون شما را به سطح نرمال بازگرداند.

هم کودکان و هم بزرگسالان می توانند به کمک این تغییرات در سبک زندگی خود از ابتلا به دیابت نوع 2 پیشگیری کنند.

علایم

پیش دیابت معمولا هیچ نشانه یا علامتی ندارد.

علایم شایعی که می توانند نشان دهنده پیشرفت بیماری به سمت دیابت نوع 2 باشند عبارتند است از:

• تشنگی؛
• ادرار مکرر؛
• افزایش گرسنگی؛
• خستگی؛
• تاری دید؛
• بی حسی یا گزگز در انگشتان دست و پا؛
• عفونت های مکرر؛
• کند شدن دوره بهبود زخم ها؛
• کاهش وزن ناخواسته.

علت بیماری

علت دقیق پیش دیابت نامشخص است؛ اما داشتن سابقه خانوادگی و عوامل ژنتیکی نقش مهمی دارند. چیزی که مشخص است این است که بدن افراد مبتلا به پیش دیابت  دیگر نمی تواند همانند سابق قند خون را تنظیم کند.

بیشترین مقدار گلوکز خون از مواد غذایی تامین می شود. زمانی که غذا هضم شد، قند وارد جریان خون می شود. انسولین به قند اجازه می دهد تا وارد سلول ها شده و در نتیجه مقدار قند موجود در خون کاهش می یابد.

انسولین توسط غده ای به نام لوزالمعده (پانکراس) ترشح می شود.

زمانی که غذا می خورید، لوزالمعده انسولین ترشح می کند که قند خون را کاهش می دهد. زمانی که پیش دیابت داشته باشید، این فرآیند به درستی عمل نمی کند.

در نتیجه به جای سوخت رسانی به سلول ها، میزان قند در جریان خون تجمع می یابد؛ زیرا یا لوزالمعده به اندازه کافی انسولین ترشح نمی کند و یا سلول ها در مقابل انسولین مقاوم شده و اجازه ورود قند را نمی دهند.

عوامل خطر

همه عواملی که می توانند خطر ابتلا به دیابت نوع 2 را افزایش دهند، در بروز پیش دیابت نیز موثر هستند.

این عوامل عبارتند از:

• وزن. اضافه وزن خطر اولیه برای پیش دیابت است. هرچه میزان بافت چربی، به خصوص در ناحیه شکمی، بیشتر باشد، مقاومت سلول ها به انسولین بیشتر خواهد شد.
• سایز کمر. سایز کمر بزرگ نشان دهنده مقاومت به انسولین است. خطر مقاومت به انسولین در مردان و زنانی که به ترتیب دور کمر بزرگتر از 101 و 88 سانتیمتر دارند، بیشتر است.
• رژیم غذایی. مصرف گوشت قرمز و فراوری شده و نوشیدنی های حاوی قند با خطر ابتلا به پیش دیابت در ارتباط است.
• عدم تحرک. هرچه میزان تحرک و فعالیت فرد کمتر باشد، خطر ابتلا به پیش دیابت در او بیشتر است.
• سن. اگرچه ممکن است دیابت در هر سنی بروز کند، اما خطر ابتلا به پیش دیابت بعد از سن 45 سالگی افزایش می یابد.
• سابقه خانوادگی. اگر والدین یا خواهر و برادر شما به دیابت نوع 2 مبتلا باشند، خطر ابتلا به پیش دیابت در شما بیشتر است.
• نژاد. اگرچه دلیل آن نامشخص است، اما احتمال ابتلا به پیش دیابت در سیاه‌پوستان، اسپانیایی‌تبارها، سرخپوستان آمریکایی و آسیایی‌آمریکایی‌ها بیشتر است.
• دیابت بارداری. اگر در دوران بارداری دچار دیابت شدید، شما و فرزندتان در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به پیش دیابت هستید.
• سندرم تخمدان پلی کیستیک. زنان مبتلا به این سندرم، بیشتر در معرض خطر ابتلا به پیش دیابت هستند.
• خواب. افراد مبتلا به آپنه انسدادی خواب، بیشتر در معرض مقاومت به انسولین هستند. افرادی که مشکل اضافه وزن یا چاقی دارند، بیشتر در معرض ابتلا به آپنه انسدادی خواب هستند.
• استعمال دخانیات. مصرف سیگار خطر مقاومت به انسولین و ابتلا به دیابت نوع 2 را در افرادی که پیش دیابت دارند، و هم چنین خطر عوارض ناشی از دیابت را افزایش می دهد.

سایر شرایطی که خطر ابتلا به پیش دیابت را افزایش می دهد عبارتند از:

• فشار خون بالا؛
• سطوح پایین HDL یا همان کلسترول “خوب”؛
• سطوح بالای تری گلیسیرید.

عو ارض

پیش دیابت سبب بروز آسیب های طولانی مدت بر قلب، عروق و کلیه ها می شود؛ حتی اگر به دیابت نوع 2 تبدیل نشود.

پیش دیابت می تواند به دیابت نوع 2 تبدیل شده و سبب مشکلات زیر شود:

• فشار خون بالا،
• کلسترول خون بالا،
• بیماری های قلبی،
• سکته مغزی،
• بیماری های کلیوی،
• آسیب های عصبی،
• بیماری کبد چرب،
• آسیب بینایی (نابینایی)،
• قطع عضو

پیشگیری از دیابت نوع 2

با ایجاد تغییراتی در رژیم غذایی، افزایش فعالیت بدنی و کاهش وزن، می توان از حدود نیمی از موارد دیابت نوع 2 در برخی از افراد پیشگیری کرد یا آن را به تاخیر انداخت. ‏

در معرض خطر بودن به این معنی نیست که قطعا به دیابت نوع 2 مبتلا خواهید شد؛ اما اکنون زمان بسیار خوبی برای شروع تغییرات سالم در سبک زندگی خود برای کاهش خطر ابتلا به دیابت نوع 2 است

در زیر اقداماتی به شما ارائه می شود که می توانید برای کاهش خطر ابتلا به دیابت نوع 2 در آینده انجام دهید.

• وزن خود را مدیریت کنید.

اگر با اضافه وزن یا چاقی زندگی می کنید و خطر ابتلا به دیابت نوع 2 در شما بالا است، با کاهش تنها 5 درصد از وزن بدنتان می توانید به میزان قابل توجهی این خطر را کاهش دهید.

• رژیم غذایی سالم و متعادل داشته باشید.

هیچ رژیم غذایی خاصی برای همه افراد در معرض خطر ابتلا به دیابت نوع 2 وجود ندارد؛ بنابراین یک رژیم غذایی خاص برای همه وجود ندارد.

اما غذاها و نوشیدنی‌هایی که در رژیم غذایی خود دارید، با خطر ابتلا به دیابت نوع 2 مرتبط است.

برای مثال اگر رژیم کلی شما از غذاها و نوشیدنی‌هایی تشکیل شده باشد که دارای چربی و قند بالا و محتوای فیبر پایین هستند، این امر با افزایش خطر ابتلا به دیابت نوع 2 مرتبط است.

اما به هر حال یک رژیم غذایی سالم و متعادل چیست؟ همه این روش های غذا خوردن با کاهش خطر ابتلا به دیابت نوع 2 مرتبط است:

• رژیم غذایی مدیترانه ای؛
• رژیم غذایی DASH (رویکردهای غذایی برای توقف فشار خون بالا)؛
• رژیم های گیاهخواری و وگان؛
• رژیم نوردیک؛
• کاهش کربوهیدرات ها.

روش های فوق از غذاهای سالم مانند میوه‌ها، سبزیجات، غلات سبوس‌دار و پروتئین‌های بدون چربی تشکیل شده‌اند و این تعادل کلی رژیم غذایی ما است که در حفظ سلامت ما مهم است. ‏

بنابراین برای کاهش خطر، سعی کنید بیشتر از این مواد غذایی استفاده کنید. تحقیقات نشان داده است که غذاها و نوشیدنی های زیر می توانند با کاهش خطر مرتبط باشند:

• مصرف میوه و سبزیجات (از جمله سبزیجات با برگ سبز، زغال اخته، انگور و سیب)؛
• غلات کامل؛
• ماست و پنیر؛
• چای و قهوه بدون شیرینی؛

برخی از مواد غذایی وجود دارد که توصیه می کنیم مصرف آنها را کاهش دهید، زیرا با افزایش خطر مرتبط هستند. این غذاها عبارتند از:

• نوشیدنی های شیرین شده با شکر؛
• گوشت قرمز و فراوری شده؛
• کربوهیدرات های تصفیه شده (مانند تنقلات شیرین، نان سفید، غلات شیرین)؛
• سیب زمینی (به ویژه سیب زمینی سرخ کرده).
• فعال تر باشید.

اگر زمان زیادی را در حالت نشسته می گذرانید، سبک زندگی بدون تحرکی دارید. بی تحرکی با افزایش خطر ابتلا به دیابت نوع 2 مرتبط است.

بنابراین فعال بودن در زندگی روزانه می تواند به کاهش خطر ابتلا به دیابت نوع 2 کمک کند. این بدان معنا نیست که شما باید ورزش جدیدی را شروع کنید یا به باشگاه بروید.

می توانید تغییرات کوچکی ایجاد کنید تا هر روز فعال تر باشید. ایستاده با تلفن صحبت کنید؛ یا به جای آسانسور از پله‌ها استفاده کنید.