سندرم HELLP، یک بیماری مربوط به بارداری است که جان مادر را تهدید می‌کند و در واقع نوع دیگری از پره اکلامپسی می‌باشد.

این دو بیماری معمولا در آخرین مراحل بارداری و گاهی پس از تولد کودک بروز می‌کنند.

 سندرم HELLP اولین بار توسط دکتر لوئیس وینستون در سال 1982 مطرح شد. مولفه‌های نام این سندرم به شرح زیر قابل توصیف هستند:

H : به معنی همولیز یا از بین رفتن گلبول‌های قرمز است.

EL : افزایش آنزیم های کبدی

LP : کاهش تعداد پلاکت‌های خون

اگر علایم فشار خون و وجود پروتئین در ادرار بروز نکند، تشخیص سندرم HELLP دشوار می شود.

گاهی علایم این بیماری به اشتباه با ورم معده، انفلوآنزا، هپاتیت شدید، بیماری کیسه صفرا و سایر بیماری‌ها اشتباه گرفته می‌شود.

علایم ابتلا به سندرم HELLP

علایم جسمی ابتلا به سندرم HELLP ممکن است در ابتدا شبیه بیماری پره اکلامپسی به نظر برسند.

• سردرد
• حالت تهوع یا استفراغ همراه با درد هنگام خوردن غذا
• درد در شکم یا ناحیه سینه و در ناحیه بالای شکم، سمت راست (ورم کبد)
• بروز درد شانه‌ها هنگام تنفس عمیق
• خونریزی
• کاهش بینایی
• ورم دست و پا

علایم دیگری که باید مورد توجه قرار داد عبارتند از:

• فشار خون بالا
• وجود پروتئین در ادرار

شایع ترین علل مرگ مادران در این بیماری، پارگی کبد و سکته مغزی (ادم مغزی یا خونریزی مغزی) می‌باشد.

این مشکل معمولا با سرفه بموقع قابل پیشگیری است. به محض مشاهده هر یک از این علایم، فورا به پزشک مراجعه کنید.

درمان سندرم HELLP

غالبا درمان تعریف شده و مشخص برای زنان مبتلا به سندرم HELLP، ختم بارداری است.

حین بارداری، لازم است برای بسیاری از زنانی که از ابتلا به این بیماری رنج می‌‌برند، فرآورده‌های خونی (گلبول های قرمز، پلاکت‌ها، پلاسما) تزریق شود.

مصرف کورتیکواستروئیدها در مراحل ابتدایی بارداری نیز در رشد ریه های کودک موثر خواهد بود. چون ممکن است لازم شود کودک زودتراز زمان موعد به دنیا بیاید.

ممکن است برخی پزشکان، مصرف نوع خاصی از استروئید را برای پیشگیری از بروز مشکلات در بدن مادر، توصیه کنند.

چه کسانی در معرض ابتلا به سندرم HELLP قرار دارند؟

5 تا 8 درصد از زنان باردار در ایالات متحده آمریکا به پره اکلامپسی مبتلا می‌شوند. برآورد شده که حدود 15 درصد از این زنان به سندرم HELLP  دچار می‌شوند.

متاسفانه هیچ راهی برای پیشگیری از ابتلا به این بیماری وجود ندارد. اما بهترین کار این است که:

• قبل از باردار شدن، از سلامتی بدن خود اطمینان حاصل کنید.
• حین بارداری، به طور مرتب معاینات دوره‌ای را انجام دهید.
• در مورد بارداری های پرخطر قبلی و تاریخچه خانوادگی در مورد ابتلا به سندرم HELLP، پره اکلامپسی یا سایر بیماری‌های مربوط به فشار خون بالا، به پزشک خود اطلاع دهید.
• به علایم هشداردهنده بیماری توجه کنید و در صورت مشاهده آنها فورا پزشک خود را مطلع کنید.
• هر موقع احساس کردید حال‌تان خوب نیست، به حس خود توجه کنید و آن را جدی بگیرید.

انواع مختلف سندرم HELLP

شدت بروز سندرم HELLP، بر اساس تعداد پلاکت‌های خون مادر ارزیابی می‌شود، بنابراین سندرم HELLP را می‌توان به سه نوع مختلف دسته بندی کرد:

• نوع اول (ترومبوسیتوپنی شدید): در این حالت، تعداد پلاکت‌های خون کمتر از 50 هزار است.
• نوع دوم (ترومبوسیتوپنی متوسط): تعداد پلاکت‌های خون بین 50 هزار تا 100 هزار می‌باشد.
• نوع سوم (ترومبوسیتوپنی خفیف): تعداد پلاکت‌های خون بین 100 هزار تا 150 هزار است.

احتمال ابتلا به سندرم HELLP در بارداری‌های آینده

زنانی که سابقه ابتلا به سندرم HELLP را دارند، در بارداری‌های بعدی نیز احتمال دارد به انواع پره اکلامپسی مبتلا شوند.

اگر آغاز ابتلا به سندرم HELLP در سه ماهه دوم بارداری باشد، میزان ابتلا به پره اکلامپسی در بارداری‌های بعدی، در بیشترین میزان و حدود 16 تا 52 درصد می‌باشد.

میزان ابتلا به سندرم HELLP مکرر بسته به تعداد بیمارانی که مورد مطالعه قرار گرفته‌اند، از 2 تا 19 درصد گزارش شده است.