پروبیوتیک‌ها، میکروارگانیسم‌های مفیدی هستند که بدن ما برای فعالیت و حفظ سلامتی، به آنها نیاز دارد.

پروبیوتیک‌ها، میکروب‌های مفید و ضروری برای بدن ما هستند، چرا که آنها به حفظ سلامت دستگاه گوارش و کنترل میکروارگانیسم‌های مضر مانند میکروب‌های بیماری‌زا کمک می‌کنند. دریافت کافی پروبیوتیک‌ها، به هضم غذا و جذب مواد مغذی کمک می‌کند.

پروبیوتیک‌ها به طور طبیعی در غذاها و لبنیات تخمیر شده وجود دارند اما به صورت مکمل دارویی‌ نیز یافت می‌شوند.

پروبیوتیک‌ها و سیستم گوارش

پروبیوتیک‌ها برای کمک به مشکلات گوارشی از جمله موارد زیر موثرند:

• کولیک
• یبوست
• بیماری‌های التهابی روده
• سندرم روده تحریک پذیر
• عدم تحمل لاکتوز

لازم است اطلاعات بیشتری در مورد نحوه عملکرد و تاثیرگذاری آنها به دست بیاوریم چرا که تاکنون مکانیسم دقیق عملکرد آنها مشخص نشده است. برخی از این عملکردها به شرح زیر می‌باشند:

• PH پایین تر: پروبیوتیک‌ها، سطح PH را در روده بزرگ پایین می‌آورند و این امر باعث تسریع حرکت مدفوع در روده‌ها می‌شود.
• درمان اسهال ناشی از مصرف آنتی بیوتیکها: پروبیوتیک‌ها می‌توانند در درمان اسهال  ناشی از مصرف آنتی بیوتیک و یا عفونت کلستریدیوم دیفیسیل، موثر باشند؛ به این دلیل که پروبیوتیک‌ها، باکتری‌های خوبی که  توسط آنتی بیوتیک‌ها کشته شده‌اند را جایگزین می‌کنند.
• آسان‌تر کردن جذب پروتئین‌ها : پروبیوتیک‌ها به  جذب بهتر پروتئین‌های موجود در غذا و همچنین سایر ویتامین‌ها و مواد مغذی کمک می‌کنند.

االبته همه پروبیوتیک‌ها یکسان نیستند و برای درک مزایای هر یک از پروبیوتیک‌ها باید تحقیقات بیشتری انجام شود. تحقیقات  زیادی در خصوص پروبیوتیک‌های لاکتوباسیلوس و بیفیدوباکتریوم انجام شده که شامل گونه‌های زیر می‌باشند:

• لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس
• لاکتوباسیلوس کازیی
• لاکتوباسیلوس  پلنتاریوم
• بیفیدوباکتریوم لاکتیس
• بیفیدوباکتریوم لانگوم
• بیفیدوباکتریوم بیفیدیوم

سایر پروبیوتیک‌ها ممکن است کاملا بی ضرر نباشند، بنابراین مطالعات بیشتری برای شناخت آنها مورد نیاز است. به این دلیل که پروبیوتیک‌ها از طریق دهان دریافت می‌شوند، میزان تاثیرگذاری آنها به میزان مقاومت شان در محیط اسیدی معده بستگی دارد. پروبیوتیک‌های باکیفیت به صورت سالم و دست نخورده از معده عبور کرده، وارد روده شده و در آنجا اثرات مفید خود را بر جای می‌گذارند.

پروبیوتیک‌ها زنده هستند، بنابراین ممکن است در مراحل بسته بندی یا ذخیره ‌سازی، قابلیت زیست و پایداری آنها تضعیف شود.

استفاده از  پروبیوتیک‌ها برای سلامت دستگاه گوارش

برای استفاده از مزایای پروبیوتیک‌ها باید مصرف روزانه آنها را افزایش دهید، به عنوان مثال می‌توانید از منابع غذایی یا مکمل‌ها استفاده کنید.

بسیاری از غذاهای سنتی به طور طبیعی حاوی پروبیوتیک هستند. غذاهایی مانند:

• کلم ترش
• ماست کِفیر
• ماست یونانی

مصرف پروبیوتیک‌ها را به آرامی افزایش دهید و به تاثیرات مثبت و منفی آنها توجه کنید. با توجه به اینکه انواع مختلفی از پروبیوتیک‌ها وجود دارد، تاثیرات آنها نیز متفاوت خواهد بود.

نکاتی در مورد مصرف پروبیوتیک‌ها

• بهتر است پروبیوتیک‌ها راقبل از غذا یا همراه با آن، صرف کنید نه بعد از آن.
• بهتر است پروبیوتیک‌ها را از منابع غذایی طبیعی دریافت کنید تا مکمل‌ها؛ چرا که تنوع گونه‌های پروبیوتیک در آنها بیشتر است.

مکمل‌های دارای پروبیوتیک را فقط از داروخانه‌های معتبر تهیه کنید.

فواید پروبیوتیک‌ها

پروبیوتیک‌ها در کنترل موارد زیر موثر خواهند بود:

• سندرم روده تحریک پذیر
• کلسترول بالای خون
• جذب مواد غذایی
• اسهال
• یبوست
• عدم تحمل لاکتوز
• افزایش وزن

کاهش عوارض ناشی از هر یک از موارد بالا می‌تواند کیفیت زندگی و سلامت کلی بدن شما را افزایش دهد. مزایای پروبیوتیک‌ها فراتر از افزایش حرکات روده‌های شماست. چرا که داشتن یک سیستم گوارش سالم با سلامت مغز و پاسخ سیستم ایمنی بدن شما مرتبط است. اخیرا تاثیرات مثبت پروبیوتیک‌ها بر سلامت محیط دهان و پوست مورد مطالعه قرار گرفته است. پروبیوتیک‌ها با افزایش جذب پروتئین به بازسازی بدن شما پس از ورزش و جلوگیری از کاهش حجم ماهیچه‌ها کمک می‌کنند.

عوارض جانبی و خطرات مصرف پروبیوتیک‌ها

 پروبیوتیک‌ها برای بسیاری از افراد، بی ‌ضرر هستند. تحقیقات انجام شده نیز خطر جدی را در رابطه با استفاده از پروبیوتیک‌ها نشان نداده‌اند.

شایع‌ترین عارضه جانبی گزارش شده از پروبیوتیک‌ها، ایجاد نفخ است. اگر بدن شما به مصرف پروبیوتیک‌ها، واکنش شدیدی مانند دردهای شکمی نشان دهد، باید میزان مصرف روزانه آن را کاهش داده و به تدریج  آن را افزایش دهید.

همیشه قبل از استفاده از یک مکمل جدید، با پزشک خود مشورت کنید. قبل از اینکه کودک شما از مکمل‌های پروبیوتیک استفاده کند، بهتر است با متخصص اطفال مشورت کنید. مصرف پروبیوتیک‌ها برای نوزادان و افرادی که به یک بیماری مزمن مبتلا هستند یا ضعف سیستم ایمنی دارند، توصیه  نمی‌شود. توجه داشته باشید که نباید بدون مشورت با پزشک، پروبیوتیک‌ها را جایگزین داروهای نسخه‌ای کنید.

تحقیقات انجام شده حاکی از آن است که ارتباط مثبتی میان مصرف پروبیوتیک‌ها و سلامتی سیستم ایمنی در افراد در تمام سنین وجود دارد. سیستم گوارش سالم به بهبود سلامت مغزی، سیستم ایمنی و پوست کمک می‌کند. اگر به دنبال مزایای پروبیوتیک‌ها هستید بهتر است آنها را آرام آرام در رژیم غذایی خود جای دهید.