باورهای غلط در مورد سرماخوردگی
عامل ابتلا به سرماخوردگی یک ویروس است. علایم سرماخوردگی بین 1 تا 4 روز بعد از قرار گرفتن فرد در معرض ویروس سرماخوردگی بروز می کند و با سوزش گلو، آبریزش بینی، عطسه، احساس ناخوشی و خستگی آغاز میشود.
واضح است که عطسه، سوزش گلو و آبریزش بینی، علایم یکی از شایعترین بیماریهای شناخته شده هستند.
این بیماری ویروسی گرچه شدید نیست و معمولا بیش از دو هفته طول نمیکشد، اما باعث ناتوانی بیمار در انجام فعالیتهای روزانه میشود.
ابتلا به سرماخوردگی در میان کودکان، سالانه بین 6 تا 10 بار متغیر است؛ ولی در بزرگسالان این رقم کمتر است.
کودکان معمولا بیشتر از بزرگسالان با هم در ارتباطند و حتی زنان جوانی که با کودکان در ارتباط هستند نیز بیشتر در معرض سرماخوردگی میباشند.
شروع فصل سرماخوردگی از اواخر شهریور است و تا پاییز و زمستان ادامه پیدا میکند، اما معمولا در فروردین سال بعد به پایان میرسد.
باور غلط شایع در مورد سرماخوردگی بین مردم این است که پوشیدن لباسهای سبک و نازک و یا بیرون رفتن از منزل با موهای خیس، باعث ابتلا به سرماخوردگی میشود؛ درحالی که این مسائل تاثیر خاصی در ابتلا به سرماخوردگی ندارند و آنچه باعث ابتلا به این بیماری میشود صرفا آلودگی به ویروس این بیماری است.
در واقع عامل ابتلا به سرماخوردگی یک ویروس است؛ بیش از 200 نوع ویروس میتواند باعث بروز سرماخوردگی شود، اما عامل اصلی ابتلا به آن رینوویوس است که به تنهایی مسئول بروز 50 درصد از سرماخوردگیها میباشد. سایر ویروسها نیز عبارتند از: ویروس کرونا، ویروسهای تنفسی، آنفلوآنزا و پارا آنفلوآنزا.
باور اشتباه دیگری که وجود دارد این است که تصور میکنیم سرماخوردگی همان ز است.
در حالی که تحقیقات حاکی از آن است که ویروسهای سرماخوردگی در رطوبت پایین و در ماههای سرد سال فعالترند؛ به علاوه رطوبت پایین باعث خشکی مخاط تنفسی شده و احتمال آلودگی به ویروس سرماخوردگی را افزایش میدهد.
علایم سرماخوردگی بین 1 تا 4 روز بعد از قرار گرفتن فرد در معرض ویروس سرماخوردگی بروز می کند و با سوزش گلو، آبریزش بینی، عطسه، احساس ناخوشی و خستگی آغاز میشود.
احتمال انتقال سرماخوردگی در این زمان بسیار بالاست.
در چند روز اول بیماری، ترشحات بینی کاملا شفاف و رقیقاند، اما پس از چند روز غلیظتر شده و سبز رنگ خواهند شد.
سرفه هم ممکن است ایجاد شود؛ با این حال شدید نیست و ممکن است حتی تا دو هفته به طول انجامد.
در افرادی که سابقه ابتلا به آسم یا برونشیت مزمن دارند، ابتلا به سرماخوردگی میتواند باعث بدتر شدن بیماری شود.
ویروس سرماخوردگی باعث ضعف سیستم ایمنی و افزایش احتمال ابتلا به سینوزیت، عفونت گوش و یا حتی عفونت ریه میشود.
در صورتی که علایم بیماری پس از 3 تا 7 روز رو به بهبود نرفت و تب یا سردرد شدید و احساس ناخوشی افزایش یافت، احتمال اضافه شدن عفونت باکتریایی به ویروس سرماخوردگی وجود دارد.
در واقع سرماخوردگی معمولا با تب همراه نیست و وجود تب همراه با شدت علایم بیماری میتواند حاکی از وجود انفلوآنزا باشد. به غیر از سرماخوردگی در نوزادان، به طور کلی سرماخوردگی بیماری خطرناکی نیست و معمولا بدون نیاز به داروی خاصی در مدت 4 تا 10 روز بهبود مییابد.
اگر بیماری بیشتر طول کشید و یا شدت یافت، در مراجعه به پزشک ، معمولا از بیمارکشت گلو و یک عکس قفسه سینه تهیه میشود تا احتمال وجود باکتری استرپتوکک یا عفونت ریوی و نیاز شخص به آنتی بیوتیک بررسی شود.
در واقع درمان سرما خوردگی بدون دارو و در جهت مبارزه با ویروس انجام میشود؛ نکته اصلی در درمان، استراحت بیمار است.
شاید حتی لازم باشد بیمار در طول روز 12 ساعت بخوابد تا بهبود پیدا کند.
استراحت در محیطی با دمای متوسط وکمی مرطوب و مصرف مایعات فراوان (بدون کافئین یا الکل) باعث بهبود جریان ترشحات بدن بیمار خواهد شد.
باور غلط رایج دیگر در مورد سرماخوردگی بین مردم این است که مصرف آنتی بیوتیک در درمان و یا حتی در پیشگیری از شدت بیماری سرماخوردگی موثر است.
در حالی که هیچ درمان خاصی برای ویروس سرماخوردگی وجود ندارد و فقط در صورت بروز تب میتوان از داروهای بدون نسخه مانند استامینوفن، ناپروکسن و حتی آسپرین در بزرگسالان استفاده کرد.
هنگام سرماخوردگی استفاده زیاد از دارو، حتی داروهای معمولی و بدون نسخه مانند مُسکنها و داروی ضد سرفه خصوصا در کودکان زیر چهار سال مورد تایید نیست.
استفاده بیش از 3 تا 5 روز از داروهای ضد احتقان مانند سودوافدرین و اسپری بینی اکسی متازولین نیز تاثیر برعکس خواهد داشت و موجب بدتر شدن احتقان بینی خواهد شد.
هم چنین این ضد احتقانها ممکن است باعث افزایش فشارخون و ریتم قلب شود و در افرادی که سابقه ابتلا به بیماری قلبی، تیروئید و دیابت دارند، بدون دستور پزشک نباید مصرف شوند.
داروهای ضد سرفه هم در صورت داشتن سرفه شدید مفید هستند؛ اما مهم است بدانید خود سرفه ( به شرطی که با دستمال جلوی دهان را بگیرید) باعث خارج شدن ترشحات و میکروب از مجاری تنفسی شده و یک واکنش مفید در بدن خواهد بود.
ویتامین c سال ها به عنوان عامل درمان یا کمک به پیشگیری از بروز سرماخوردگی شناخته می شد؛ اما یافته های کنونی بسیار متناقضند.روی هم رفته کارشناسان معتقدند مصرف ویتامین C در بهبود سرماخورگی تاثیر چندانی ندارد.
اثر استفاده از سوپ داغ در بهبود سرماخوردگی نیز از آن چه در گذشته تصور میشد، کمتر است. آروماتراپی یا استفاده از روغنهایی مانند روغن اکالیپتوس یا اسطوخدوس ممکن است احتقان را کمتر کند، اما باید در نظر داشت که استفاده از این روغنها در افراد مبتلا به آسم ممکن است باعث حمله شود.
استفاده از داروی گیاهی اکیناسه معمولا باعث تقویت سیستم ایمنی بیمار خواهد شد، ولی اختصاصا ضد بیماری سرماخوردگی نیست.