آب ریزش از دهان
آب ریزش از دهان به معنی خروج بی دلیل و غیر عمد بزاق از قسمت قدام حفره دهان می باشد.
آب ریزش از دهان به معنی خروج بی دلیل و غیر عمد بزاق از قسمت قدام حفره دهان می باشد.
بزاق حاصل ترشحات غدد بزاقی در قسمت های مختلف دهان است، ولی عمده ترشحات توسط غدد بزاقی تحت فکی است .
وظایف بزاق:
بزاق، دندان ها و بافت های لثه را از عفونت محافظت می کند، مخاط دهان را برای کمک به بلع و گفتار روان می کند، با تمیز کردن حفره دهان بوی بد نفس را از بین می برد و با شکستن پروتئین ها و کربوهیدرات ها با آمیلاز باعث هضم غذا می شود.
آب ریزش می تواند درحالت خواب یا بیداری صورت بگیرد.
این مشکل در حالت خواب به علل مختلفی صورت می گیرد که ساده ترین آن ها عبارتند از:
1) نحوه خوابیدن و اثر جاذبه
2) کاهش انقباض و عملکرد عضلات صورت در زمان خواب
3) مشکلات گوارشی مانند ریفلاکس معده
4) مصرف برخی داروها مثل داروهای ضد آلزایمر یا کلوزاپین که میزان بزاق را بیشتر می کنند.
5) گرفتگی بینی وسینوس ها یا هر مشکل آناتومیکی که باعث وقفه تنفسی حین خواب گردد.
وقتی آب ریزش دهان در حین خواب رخ می دهد بیماری محسوب نمی شود.
مصرف دارچین، میخک، زنجبیل و نعنا و یا مکیدن لیمو و دانه قهوه در کاهش میزان بزاق موثر است.
در بیمارانی که ناتوانایی های مغزی دارند، این مشکل بار مضاعفی بر فرد و خانواده او تحمیل می کند.
ضمن اینکه باعث آلوده شدن لباس های فرد می شود، گاهی به علت خجالت فرد وخانواده او فعالیت های بیرون از منزل را کاملا محدود می کنند.
هم چنین بزاق باعث آسیب به پوست اطراف دهان و حتی عفونت می شود.
افزایش ترشح بزاق هم ممکن است باعث آب ریزش شود.
این اتفاق معمولا در اثر مصرف برخی دارو ها دیده می شود.
اما وقتی ترشح بزاق طبیعی است، علت عمده آب ریزش دهان کاهش کنترل عضلات دهانی و کاهش فعالیت حرکتی عضلات دهان است که باعث تجمع وخروج بزاق می گردد.
در بیماران عقب مانده ذهنی، مشکلات بلع و بزرگی زبان این مسئله را تشدید می کند. البته علل دندانی یا عفونت های لثه هم نباید نادیده گرفته شوند.
درمان
درمان آب ریزش دهان بسیار مشکل و پاسخ به درمان بسته به وضعیت ذهنی و شناختی بیمار کاملا متغیر است.
برای شروع درمان به معاینه دقیق دهان، شرح حال کامل، تعیین میزان و محتویات بزاق خارج شده نیاز است.
هم چنین، عوامل موثر در آبریزش دهانی مانند گرفتگی بینی (به علت آلرژی یا بزرگی لوزه ها)، التهاب لثه ها، مشکلات آناتومیک دهان (کامل بسته نشدن دهان) و طرز قرارگیری سر و گردن نیز باید بررسی شوند.
بررسی آناتومی دهان گام اول درشروع درمان است.
این شناخت به کمک روش های گوناگون تصویر برداری مانند: عکس رادیوگرافی نیمرخ گردن، بلع باریم، اسکن های ایزوتوپ یا حتی مشاهده مجاری تنفسی وحنجره بیماربا دستکاه است.
پس از آن ابتدا سعی می شود درمان های دارویی و کاهش حجم بزاق امتحان شود.
روش های دیگر شامل تصحیح حرکات گردن و دهان، افزایش انقباض عضلات دهان وگردن و در نهایت جراحی می باشد.
عوارض زیادی برای جراحی در نظر گرفته می شود که عبارتند از : عفونت های مکرر تنفسی ناشی از تغییر مسیر مجرای بزاق غده زیر فکی، ایجاد نواحی خشن و ناخوشایند روی بافت دهان و زبان، قطع رشته های عصبی تغذیه کننده غدد بزاقی و احتمال آسیب به عصب شنوایی.
فقط در دو مورد درمان به وسیله جراحی پیشنهاد می شود:
- دربیماری که بعد از گذشت شش ماه از درمان های معمول، هنوز آبریزش شدید دارد.
- در بیماری که مشکلات عمیق ذهنی مانع به کار گیری درمان های محافظه کارانه می شود.
داروهای مختلفی جهت کاهش آبریزش استفاده می شوند. اخیرا استفاده از سم بوتولیسم برای درمان آب ریزش دهان، در سازمان غذا و داروی آمریکا تایید شده است.
گاهی، برخی از متخصصین برای درمان از رادیو تراپی کمک می گیرند.
