تداخلات دارویی
شما و پزشکانتان باید از تمام داروهایی که مصرف می‌کنید آگاه باشید. آگاهی به شما کمک می کند تا از مشکلات احتمالی، مانند تداخلات دارویی جلوگیری کنید.
اگر چندین داروی مختلف مصرف می‌کنید، به بیش از یک پزشک مراجعه می‌کنید یا شرایط سلامت خاصی دارید، شما و پزشکانتان باید از تمام داروهایی که مصرف می‌کنید آگاه باشید.
آگاهی به شما کمک می کند تا از مشکلات احتمالی، مانند تداخلات دارویی جلوگیری کنید.
تداخلات دارویی ممکن است اثربخشی داروی شما را کم کند، عوارض جانبی غیرمنتظره ای ایجاد کند یا عملکرد یک داروی خاص را افزایش دهد.
با دانستن موارد زیر می توانید خطر تداخلات دارویی و عوارض جانبی بالقوه مضر را کاهش دهید.
تداخلات دارویی به سه دسته کلی تقسیم می شوند
تداخلات دارو – دارو : زمانی که همزمان چندین دارو مصرف می کنید، این دارو ها می توانند بر هم دیگر اثر گذاشته و منجر به عوارض ناخواسته برای شما شوند.
برای مثال مصرف هم زمان یک داروی خواب آور (آرام‌بخش) و بعضی داروهای ضد حساسیت (آنتی هیستامین) می‌تواند باعث تشدید خواب آلودگی در شما شده و رانندگی یا کار با ماشین‌آلات را خطرناک کند.
تداخلات دارو- غذا/ نوشیدنی از واکنش داروها با غذاها یا نوشیدنی ها ناشی می شود. برای مثال مصرف الکل با برخی داروها ممکن است باعث ایجاد احساس خستگی یا کاهش واکنش‌های شما شود.
تداخلات دارو-بیماری این مشکل زمانی رخ می دهد که بیماری های زمینه ای موجود، سبب افزایش خطر بروز عوارض داروها شود.
به عنوان مثال اگر فشار خون بالا دارید، در صورت مصرف داروهای ضد احتقان بینی، ممکن است دچار واکنش ناخواسته شده و فشار خونتان بالا برود.
در مورد داروهایی که مصرف می کنید با پزشک یا داروساز خود صحبت کنید.
وقتی داروی جدیدی برای شما تجویز می شود، درباره همه داروهای بدون نسخه و نسخه‌ای، مکمل‌های غذایی، ویتامین‌ها، مواد معدنی و گیاهانی که مصرف می‌کنید و هم چنین غذاهایی که می‌خورید با پزشک صحبت کنید.
برای هر داروی نسخه‌ای جدیدی که مصرف می‌کنید، از داروساز خود راهنمایی بخواهید.
بروشور داخل بسته داروها نیز اطلاعات بیشتری در مورد تداخلات دارویی احتمالی ارائه می دهد.
اگر پس از خواندن بروشور محصول دارویی هنوز سوالی دارید، برای اطلاعات بیشتر از پزشک یا داروساز خود بپرسید.
قبل از مصرف دارو، سوالات زیر را از پزشک یا داروساز خود بپرسید:
- آیا می توانم آن را با داروهای دیگر مصرف کنم؟
- آیا باید از مصرف برخی غذاها، نوشیدنی ها یا سایر محصولات اجتناب کنم؟ علایم احتمالی تداخل دارویی که باید در مورد آنها بدانم چیست؟ دارو در بدن من چگونه کار خواهد کرد؟
- آیا اطلاعات بیشتری در مورد دارو یا وضعیت من در دسترس است؟
به یاد داشته باشید که داروهای بدون نسخه هم حاوی مواد موثره فعال هستند.
اگر بیش از یک داروی بدون نسخه مصرف می‌کنید، به مواد فعال موجود در محصولات توجه کنید تا از مصرف بیش از حد یک ماده خاص اجتناب کنید.
برای مثال ممکن است چند داروی بدون نسخه مختلف همگی دارای استامینوفن باشند و مصرف همزمان آنها باعث شود شما میزان بیش از حد مجاز از استامینوفن مصرف کنید.
در شرایط خاص، مانند بارداری یا شیردهی، قبل از مصرف هر دارویی باید با پزشک خود صحبت کنید.
مثال هایی از هشدار های تداخلات دارویی
در زیر مثال هایی از هشدار های تداخلات دارویی را می بینید که ممکن است روی برخی از داروهای بدون نسخه ببینید. این مثال های شامل همه هشدار ها برای آن دسته دارویی نیست و نباید جایگزین خواندن برچسب خود دارو شود.
| دسته | اطلاعات تداخل دارویی |
| داروهای کاهش دهنده اسید معده: (داروهایی که از سوزش سر دل همراه با سوء هاضمه اسیدی و ترش کردن معده پیشگیری می کنند یا آن را تسکین می دهند) | در مورد محصولات حاوی سایمتیدین، قبل از استفاده از پزشک یا داروساز را جع به مصرف داروهای زیر سوال کنید: – تئوفیلین، وارفارین، فنی توئین. |
| داروهای ضد اسید معده: (داروهای تسکین سوء هاضمه، سوزش سر دل، و/یا ترش معده) | در صورت وجود هر یک از شرایط زیر، قبل از مصرف از پزشک یا داروساز سوال کنید: به شیر یا فرآورده های شیری حساسیت دارید؛ داروی دیگری هم مصرف می کنید؛در صورتی که بیماری کلیوی دارید. |
| داروهای ضد تهوع: (داروهای پیشگیری یا درمان تهوع، استفراغ یا سرگیجه به دلیل بیماری حرکت) | در صورت وجود هر یک از شرایط زیر، قبل از مصرف از پزشک یا داروساز سوال کنید: داروی آرام بخش مصرف می کنید؛سابقه مشکل تنفسی، مانند آمفیزم یا برونشیت مزمن دارید؛سابقه گلوکوم یا فشار چشم دارید؛مشکل در دفع ادرار به دلیل بزرگ شدن غده پروستات دارید؛ هنگام استفاده از این محصول: از مصرف نوشیدنی های الکلی اجتناب کنید. |
| داروهای ضد حساسیت: (داروهایی که به طور موقت آبریزش بینی، عطسه، خارش بینی یا گلو و خارش و آبریزش چشم ها یا سایر مشکلات تنفسی فوقانی را کاهش می دهد) | در صورت وجود هر یک از شرایط زیر، قبل از مصرف از پزشک یا داروساز سوال کنید: داروی آرام بخش مصرف می کنید؛برای فشار خون بالا یا افسردگی داروی تجویزی مصرف می کنید؛سابقه گلوکوم یا فشار چشم و یا اختلال در ادرار به دلیل بزرگ شدن غده پروستات دارید؛مشکلات تنفسی، مانند آمفیزم، برونشیت مزمن، یا آسم دارید؛ هنگام استفاده از این محصول: از مصرف نوشیدنی های الکلی اجتناب کنید. |
| داروهای ضد سرفه: (داروهایی که به طور موقت سرفه هایی را که به دلیل سرماخوردگی بروز می کنند، کاهش می دهند) | در صورت وجود هر یک از شرایط زیر، قبل از مصرف از پزشک یا داروساز سوال کنید: آرام بخش مصرف می کنید؛گلوکوم یا اختلال در ادرار به دلیل بزرگ شدن غده پروستات. |
| برونکودیلاتورها (داروهای گشاد کننده مجاری تنفسی) (داروهایی برای تسکین موقت تنگی نفس، سفتی قفسه سینه و خس خس سینه ناشی از آسم) | در صورت وجود هر یک از شرایط زیر، قبل از مصرف از پزشک یا داروساز سوال کنید: بیماری قلبی، فشار خون بالا، بیماری تیروئید، دیابت یا اختلال در ادرار به دلیل بزرگ شدن غده پروستات دارید؛تا به حال به دلیل آسم در بیمارستان بستری شده اید یا از داروی نسخه ای برای آسم استفاده می کنید. |
| ملین ها: (داروهایی برای تسکین موقت یبوست) | در صورت وجود هر یک از شرایط زیر، قبل از مصرف از پزشک یا داروساز سوال کنید: بیماری کلیوی دارید و ملین حاوی فسفات، پتاسیم یا منیزیم است.درد معده، حالت تهوع یا استفراغ دارید. |
| دارو های ضد احتقان بینی: (داروهایی برای تسکین موقت گرفتگی بینی ناشی از سرماخوردگی، تب یونجه یا سایر آلرژی های تنفسی فوقانی) | در صورت وجود هر یک از شرایط زیر، قبل از مصرف از پزشک یا داروساز سوال کنید: بیماری قلبی، فشار خون بالا، بیماری تیروئید، دیابت یا اختلال در ادرار به دلیل بزرگی غده پروستات دارید. |
| داروهای خواب آور: (داروهایی برای تسکین بی خوابی های گاه به گاه). | در صورت وجود هر یک از شرایط زیر، قبل از مصرف از پزشک یا داروساز سوال کنید: داروی آرام بخش مصرف می کنید؛سابقه گلوکوم یا فشار چشم و یا اختلال در ادرار به دلیل بزرگ شدن غده پروستات دارید؛مشکلات تنفسی، مانند آمفیزم، برونشیت مزمن، یا آسم دارید؛ هنگام استفاده از این محصول: از مصرف نوشیدنی های الکلی اجتناب کنید. |
| مسکن ها: (داروهایی برای تسکین موقت دردهای جزئی بدن و سردردها) | قبل از مصرف از پزشک بپرسید اگر: سه وعده یا بیشتر از نوشیدنی های حاوی الکل استفاده می کنید. (مواد زیر در مسکن‌های بدون نسخه مختلف یافت می‌شود: استامینوفن، آسپرین، ایبوپروفن، کتوپروفن، منیزیم سالیسیلات و ناپروکسن. مطالعه برچسب داروهای مسکن برای آگاهی از تداخل دارویی مختلف ضروری است. |
| آکنه موضعی (داروهای درمان آکنه) | وقتی از این محصولات استفاده می کنید: ممکن است بلافاصله پس از استفاده از این محصول یا استفاده هم زمان از سایر داروهای موضعی آکنه، خشکی و تحریک پوست افزایش یابد. اگر این اتفاق افتاد، فقط یک دارو باید استفاده شود مگر این که پزشک تجویز کند. |
