دکستروکاردی حالتی است که در آن قلب به سمت راست قفسه سینه متمایل شده است. به طور معمول قلب به سمت چپ متمایل است. دکستروکاردی بیماری است که از بدو تولد وجود دارد.

علل ایجاد

در هفته‌های اولیه بارداری، قلب کودک رشد می‌کند. گاهی اوقات، قلب طوری می‌چرخد که به جای سمت چپ به سمت راست قفسه سینه متمایل می‌شود.

انواع مختلف دکستروکاردی

دکستروکاردیا انواع مختلفی از وجود دارد. انواع مختلف شامل نقایص دیگری در ناحیه قلب و شکم است.

در ساده‌ترین نوع دکستروکاردی قلب یک تصویر آینه‌ای از قلب طبیعی است و هیچ مشکل دیگری وجود ندارد.

این وضعیت نادر است. وقتی این اتفاق می‌افتد، اندام‌های شکم و ریه‌ها نیز اغلب در یک تصویر آینه‌ای مرتب می‌شوند. برای مثال کبد به جای راست در سمت چپ قرار گرفته است.

برخی از افراد مبتلا به دکستروکاردیای آینه‌ای با موهای ریز (مژک) که هوا را به داخل بینی و مجاری هوا فیلتر می‌کنند، مشکل دارند. به این بیماری سندرم کارتاژنر گفته می‌شود.

در انواع متداول دکستروکاردی سایر نقایص قلبی نیز وجود دارد.

 متداول‌ترین این موارد عبارت‌اند از:

• بطن راست دو خروجی (آئورت به جای بطن چپ به بطن راست متصل می‌شود)؛
• نقص بالشتک داخلی (دیواره‌های جدا کننده هر ۴ اتاق قلب ضعیف تشکیل شده یا وجود ندارد)؛
• تنگی ریوی (باریک شدن دریچه ریوی) یا آترزی (دریچه ریوی به درستی تشکیل نمی‌شود)؛
• بطن تک (بجای دو بطن، یک بطن وجود دارد)؛
• جابه‌جایی عروق بزرگ (آئورت و شریان ریوی تغییر می‌کند)؛
• نقص دیواره بطنی (سوراخ در دیواره‌ای که بطن راست و چپ قلب را از هم جدا می‌کند).

اندام‌های شکم و قفسه سینه در نوزادان مبتلا به دکستروکاردی ممکن است غیرطبیعی باشد و به درستی کار نکند.

یک سندرم بسیار جدی که با دکستروکاردی ظاهر می‌شود، هتروتاکسی نام دارد. در این شرایط بسیاری از اعضای بدن در مکان معمول خود نیستند و ممکن است به درستی کار نکنند.

برای مثال طحال ممکن است کاملا از بین رفته باشد.  طحال قسمت مهمی از سیستم ایمنی بدن است؛ بنابراین نوزادانی که فاقد این عضو هستند، در معرض خطر عفونت‌های شدید باکتریایی و مرگ قرار دارند.

در شکل دیگری از هتروتاکسی چندین طحال کوچک وجود دارد، اما ممکن است به درستی کار نکند.

هم چنین هتروتاکسی ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• سیستم کیسه صفرا غیرطبیعی؛
• مشکلات ریه‌ها؛
• مشکلاتی در ساختار یا موقعیت روده‌ها؛
• نقص شدید قلب؛
• ناهنجاری رگ‌های خونی.

عوامل خطر احتمالی دکستروکاردی شامل سابقه خانوادگی این بیماری است.

علایم دکستروکاردی

در صورت طبیعی بودن قلب علایم دکستروکاردیا وجود ندارد.

شرایطی که ممکن است شامل دکستروکاردی باشد ممکن است علایم زیر را ایجاد کند:

• پوست مایل به آبی؛
• مشکل تنفس؛
• عدم رشد و چاق شدن؛
• خستگی؛
• زردی (پوست و چشم زرد)؛
• پوست کم رنگ (رنگ پریدگی)؛
• عفونت‌های مکرر سینوسی یا ریه.

آزمایش‌ها و تست‌ها

پزشک یا ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی یک معاینه فیزیکی انجام می‌دهد و در مورد علایم سؤال می‌کند.

آزمایش‌های تشخیص دکستروکاردی شامل موارد زیر است:

• عکس‌برداری از قفسه سینه؛
• سی تی اسکن قلب؛
• الکتروکاردیوگرام؛
• ام‌آرآی قلب؛
• اکوکاردیوگرام.

روش‌های درمان دکستروکاردی

یک تصویر کامل آینه‌ای دکستروکاردی بدون نقص قلب نیازی به درمان ندارد.

با این حال مهم است که به ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی (پزشک یا خانه بهداشت) کودک اطلاع دهید قلب در سمت راست قفسه سینه قرار دارد.

این اطلاعات می‌تواند در بعضی از آزمایش‌ها و آزمون‌ها مهم باشد.

نوع درمان مورد نیاز بستگی به مشکلات قلبی یا جسمی دارد که نوزاد علاوه بر دکستروکاردی ممکن است داشته باشد.

اگر نقایص قلبی همراه با دکستروکاردی وجود داشته باشد، به احتمال زیاد کودک نیاز به جراحی خواهد داشت.

نوزادانی که بسیار بیمار هستند ممکن است قبل از جراحی نیاز به استفاده از دارو داشته باشند. این داروها به کودک کمک می‌کنند تا بزرگ‌تر شود، بنابراین انجام عمل جراحی راحت‌تر می شود.

داروها عبارت‌اند از:

• مدر (ادرارآور)؛
• داروهایی که به عضله قلب کمک می‌کنند تا با قوت بیشتری پمپ کند؛
• داروهایی که فشارخون را کاهش می‌دهند و بار کار قلب را کاهش می‌دهند.

هم چنین ممکن است کودک برای اصلاح مشکلات اندام‌های شکم به عمل جراحی نیاز داشته باشد.

کودکان مبتلا به سندرم کارتاژنر برای درمان عفونت‌های سینوسی نیاز به درمان مکرر با آنتی‌بیوتیک دارند.

کودکان مبتلا به طحال از دست رفته یا غیرطبیعی به آنتی‌بیوتیک طولانی مدت نیاز دارند.

تمام کودکان دارای نقص قلب ممکن است نیاز به مصرف آنتی‌بیوتیک قبل از جراحی یا درمان‌های دندانپزشکی داشته باشند.

چشم‌انداز

نوزادانی که دکستروکاردی ساده دارند امید به زندگی طبیعی دارند و نباید هیچ مشکلی در رابطه با محل قرارگیری قلب داشته باشند.
هنگامی‌که دکستروکاردی همراه با نقایص دیگر در قلب و سایر نقاط بدن ظاهر شود، میزان بهبودی و سلامت کودک به شدت به سایر مشکلات بستگی دارد.
نوزادان و کودکان بدون طحال ممکن است عفونت‌های مکرر داشته باشند. این موضوع با آنتی‌بیوتیک‌های روزانه حداقل تا حدی قابل پیشگیری است.

عوارض احتمالی

عوارض بستگی به این دارد که آیا دکستروکاردی بخشی از یک سندرم بزرگ‌تر است و آیا مشکلات دیگری در بدن وجود دارد یا خیر.

این عوارض عبارت است از:

• روده مسدود شده؛
• نارسایی قلبی؛
• عفونت (هتروتاکسی بدون طحال)؛
• ناباروری در مردان (سندرم کارتاژنر)؛
• پنومونی مکرر؛
• عفونت‌های سینوسی مکرر (سندرم کارتاژنر)؛
• مرگ.

چه موقع با یک پزشک متخصص تماس بگیرید؟

زمانی که به نظر می رسد کودک:

• به طور مکرر به عفونت مبتلا می‌شود؛
• وزن اضافه کند؛
• به راحتی خسته می‌شود.

هم چنین اگر کودک شما دارای موارد زیر است به پزشک مراجعه کنید:

• رنگ مایل به آبی روی پوست؛
• مشکل تنفسی؛
• پوست زرد (زردی).

راه‌های پیشگیری

برخی از سندرم‌ها که شامل دکستروکاردی هستند ممکن است در خانواده‌ها ایجاد شوند. اگر سابقه خانوادگی هتروتاکسی دارید، قبل از باردار شدن با پزشک خود صحبت کنید.

در صورت ابتلا به دیابت با پزشک خود صحبت کنید. این شرایط ممکن است در ایجاد فرزند با انواع خاصی از دکستروکاردی نقش داشته باشد.