دکتر سعید فلاح (داروساز)

نوجوانان بیشتر در معرض خطر اعتیاد به مواد مخدر هستند.

شما، به عنوان پدر و مادر، تأثیر بسزایی بر تصمیم فرزندتان برای عدم استفاده از مواد مخدر دارید. احتمال توجه کودکان در دوره ابتدایی به الکل و مواد مخدر بسیار کم است؛ به همین دلیل است که مدرسه ابتدایی زمان خوبی برای شروع صحبت در مورد خطرات مصرف مواد مخدر است.

 با فرزندان خود در مورد موضوعات مهم صحبت کرده و آنها را نسبت به خطرات احتمالی پیش رو آگاه سازید. در ادامه، برنامه‌های ارائه شده توسط مدرسه، گروه‌های ورزشی و سایر گروه‌ها می‌توانند از آنچه که شما شروع کرده‌اید، حمایت کنند.

پیشگیری با والدین آغاز می‌شود.

والدین می‌توانند  تأثیر عمده‌ای بر تصمیم فرزندانشان برای عدم استفاده از تنباکو، الکل و مواد مخدر بگذارند. پیشگیری زمانی شروع می‌شود که شما شروع به صحبت کردن و گوش‌دادن به کودک خود می‌کنید.

به فرزندانتان کمک کنید تا انتخاب‌های خوب و دوستان خوبی داشته باشند. مهارت “نه” گفتن را به آنها بیاموزید.

والدین تاثیرگذار هستند.

شما به عنوان والد، تأثیر بسیاری بر تصمیمات فرزندتان مبنی بر عدم مصرف مواد مخدر و الکل دارید. هیچ تضمینی وجود ندارد که فرزند شما از مواد مخدر استفاده نکند، اما اگر شما موارد زیر را رعایت کنید، احتمال مصرف مواد مخدر توسط آنها بسیار کمتر خواهد شد:

• راهنمایی و وضع قوانین روشن در مورد عدم استفاده از مواد مخدر؛
• گذراندن وقت بیشتر با فرزندان؛
• عدم مصرف سیگار و تنباکو توسط والدین.

اعمال و کلمات شما چه پیامی به فرزندتان منتقل می‌کند؟

کودکان متوجه می‌شوند که نظر والدینشان نسبت با الکل، تنباکو، و مواد مخدر  چیست و در محیط‌های مختلف چه رفتاری در این خصوص دارند.

این شامل نحوه برخورد والدین با احساسات، استرس و حتی دردهای جزئی است. مثلاً داشتن اصول رانندگی مطمئن، یک پیام بسیار مهم به کودکان می‌دهد: ایمنی و مسئولیت‌پذیری. تأثیر عمل بسیار بیشتر از کلام است. کودکان واقعاً متوجه می‌شوند که والدینشان چه می‌گویند و چه کاری انجام می‌دهند.

پیشگیری از زمانی شروع می‌شود که شما شروع به صحبت کردن و گوش‌دادن صادقانه با فرزند خود می‌کنید، و در مورد انتخاب‌های سالم و رفتارهای خطرناک حرف می‌زنید. به آنچه فرزندتان برای گفتن دارد گوش دهید. صحبت کردن و گوش‌دادن را به یک عادت تبدیل کنید، هر چه زودتر بهتر!

اثرات مضر مواد مخدر را یاد بگیرید

 با کودک خود در مورد اثرات منفی الکل و مواد مخدر بر مغز و بدن، و هم چنین تأثیر سوء این مواد بر قدرت یادگیری و ورزش صحبت کنید. در این خصوص می‌توانید از پزشک متخصص اطفال نیز کمک بگیرید.

به عنوان بخشی از گفتگوی منظم خود، در مورد اجتناب از مصرف تنباکو، الکل و مواد مخدر صحبت کنید. در مورد قوانین خانواده شفاف و ثابت قدم باشید.

مهم نیست خانواده‌های دیگر چه تصمیمی می‌گیرند؛ قوانین خانوادگی شما ارزش‌های خانوادگیتان را نشان می‌دهد. هر باور نادرستی که ممکن است فرزندتان داشته و یا شنیده باشد را اصلاح کنید؛ برای مثال: خیلی از افراد از سیگار و نوشیدنی الکلی استفاده می‌کنند.

برنامه‌های تلویزیونی و بازی‌های ویدئویی کودکان را با دقت انتخاب کنید

 ازآنجا که فرار از پیام‌های موجود در موسیقی و تبلیغات دشوار است، با فرزند خود در مورد تأثیر این پیام‌ها صحبت کنید.

زمانی را برای فعالیت‌های مشترک و هم چنین گفتگو با یکدیگر مشخص کنید

زمان صرف غذا در کنار اعضای خانواده، موقعیتی مناسبی برای صحبت کردن است.

انتخاب هوشمندانه

 این وظیفه والدین است که از عشق و تجربه برای اصلاح اشتباهات استفاده کنند. با استفاده از ترکیبی از ستایش و انتقاد، می‌توانید رفتار فرزندتان را اصلاح کنید؛ بدون این که به او بگویید “بد” است.

از این طریق به کودک کمک می‌شود تا اعتماد به نفس خود را بالا برده و یاد بگیرد که چگونه انتخاب‌های سالم و ایمن داشته باشد. با گذشت زمان، برای کودک انتخاب‌های هوشمندانه، به تنهایی، آسان‌تر خواهد شد. بگذارید بچه‌ها بدانند که به آنها اهمیت می‌دهید. با آنها در مورد امنیت صحبت کنید.

به فرزندتان کمک کنید تا دوستی‌های خوب پیدا کنند

 بررسی کنید که دوستان و همسایگانی که فرزندتان با آنها وقت می‌گذراند، افرادی مطمئن هستند و ارزش‌هایی مشابه ارزش‌های شما دارند.

راه‌هایی برای علاقه مند فرزندتان با ورزش، موسیقی، و سایر فعالیت‌ها پیدا کنید. این فعالیت‌ها معمولاً تعاملات مثبتی هستند که به توسعه شخصیت کودک کمک می‌کنند، و منجر به ساخت روابط خوب با همسالان می‌شوند. به دنبال فعالیت‌هایی باشید که شما و فرزندتان یا کل خانواده می‌توانید با هم انجام دهید.

به فرزندتان کمک کنید تا اهمیت مسئولیت‌پذیری را یاد بگیرد، و بداند دوستی واقعی به چه معناست. کودکان باید یاد بگیرند که انجام کاری که می‌دانند اشتباه است، راه خوبی برای “ایجاد تناسب” یا احساس پذیرفته شدن توسط دیگران نیست.

ویژگی‌های یک دوست خوب را برای فرزندتان توضیح دهید.

هم چنین شرایط پرخطری که ممکن است در آن قرار بگیرد را در قالب مثال یا داستان برایش روشن کنید.

برای مثال به او بگویید که یک دوست خوب هیچ گاه از دوستانش نمی‌خواهد تا کارهای پرخطر، مانند مصرف مواد مخدر را تجربه کند.

سعی کنید مثال‌هایی برای کودک بیاورید که مناسب با درک او باشد.

 هم چنین با استفاده از واژگان مناسب همان گروه سنی با او صحبت کنید تا برایش قابل درک باشد.

به فرزندتان کمک کنید تا روش‌های مختلف “نه گفتن” را یاد بگیرد

به فرزندتان یاد دهید که چگونه به کسی که به او مواد مخدر پیشنهاد می‌دهد، پاسخ منفی دهد.

با کودک خود موارد زیر را تمرین کنید:

1-درخواست آنها را رد کرده و “نه” بگوید.

2-یک دلیل بیاورد؛ “نه متشکرم، من نیستم.” یا “نه، پدر و مادرم واقعاً از من عصبانی می‌شوند.”

3-پیشنهاد کار دیگری برای انجام دادن بدهد، مانند تماشای یک فیلم یا بازی کردن.

4-محیط را ترک کند، به خانه برگردد، به کلاس برود و یا به دوستان دیگری بپیوندد.