دکتر رویا خرمی(داروساز)

ویتامین های گروه ب شامل 8 ویتامین محلول در آب است و در بخش های مختلف، از جمله سلامت سیستم عصبی، گوارش، غدد، قلب و عروق، پوست و مو و …. نقش دارند.

بیوتین یا ویتامین ب7 از جمله ویتامین های این گروه است که بدن توانایی تولید آن را ندارد  و باید از طریق مصرف مواد غذایی و مکمل ها تامین شود.

این ویتامین در متابولیسم انواع ترکیبات مواد غذایی از جمله چربی، قند و پروتئین نقش دارد و سبب شکستن درشت مغذی ها شده و به تولید انرژی در بدن کمک می کند. این ویتامین در بدن ذخیره نمی‌شود و مازاد آن از طریق کلیه دفع می شود.

از مهم ترین تاثیرات بیوتین می توان به نقش آن در سلامت مو، پوست و ناخن اشاره کرد.  هم چنین مصرف این ویتامین در سلامت چشم، کبد و سیستم عصبی نیز موثر است.

کمبود بیوتین در بدن سبب نازک شدن تارهای مو و ریزش مو، شکنندگی ناخن و ایجاد حساسیت های شدید پوستی و بثورات پوسته دار در اطراف چشم، بینی و دهان می شود. هم چنین ممکن است سبب بروز علائم عصبی مانند سوزش و گزگز دست و پا شود.

از جمله دلایل کمبود بیوتین می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• تغذیه نادرست و عدم استفاده ازمنابع غذایی حاوی بیوتین؛
• اختلالات ژنتیکی؛
•  مصرف داروهایی که در جذب بیوتین و دیگر ویتامین ها خلل ایجاد می‌کنند؛
• اختلالات روده.

بیوتین به دلیل تحریک تولید کراتین (یکی از پروتئین های اصلی در ساختار مو و ناخن)، بهبود خونرسانی در محل فولیکول مو و هم چنین خاصیت آنتی اکسیدانی که دارد، سبب تقویت و استحکام فولیکول های مو شده و روند رشد مو را تا چندین برابر بهبود می بخشد.

 به دلیل اثرات ذکر شده، مصرف بیوتین سبب کاهش ریزش مو، ضخیم شدن موهای نازک شده، افزایش حجم و درخشندگی آنها می شود.

علاوه بر موارد ذکر شده، مصرف بیوتین در افراد عادی سبب پیشگیری از ریزش مو می شود.

برای رفع اکثر مشکلات مربوط به ناخن ها، از جمله سندرم ناخن شکننده، مصرف مکمل بیوتین می تواند سبب بهبود علائم شود.

مصرف بیوتین در کودکان می تواند در درمان برخی بیماری ها، مانند درماتیت (التهاب پوست) کمک کننده باشد.

به صورت کلی مصرف ویتامین های گروه ب، از جمله بیوتین می تواند در کاهش علائم نوروپاتی (درد و سوزش و گزگز در دستها و پاها)، به خصوص در بیماران دیابتی موثر باشد. هم چنین مصرف بیوتین می تواند به تنظیم قند خون در بیماران دیابتی کمک کند.

به واسطه داشتن خاصیت ضد التهابی، بیوتین می تواند در بهبود علائم بیماری ام اس نیز موثر واقع شود. بعضی از تحقیقات صحت این موضوع را تایید می‌کنند.

** لازم به ذکر است مصرف مکمل بیوتین برای مبتلایان به ام اس بدون مشورت با پزشک، توصیه نمی‌شود.

مصرف بیوتین برای خانم ها، در دوران بارداری و شیردهی بسیار اهمیت دارد. با توجه به این که در دوران بارداری، بدن، بیوتین را سریع تر تجزیه می کند، کمبود سطوح بیوتین در طول بارداری شایع است.

سخن آخر

 مصرف مکمل های حاوی بیوتین برای سلامتی نقش موثری دارد و از مشکلات التهابی، پوست و مو پیشگری می کند.