تیروئید غده کوچکی در پایین گردن است. این غده هورمون هایی ترشح می کند که از طریق جریان خون به بخش های مختلف بدن رفته و سبب بهبود عملکرد آنها می شود.

اگر غده تیروئید به خوبی عمل کند، با حفظ عملکرد های زیر بر بدن تاثیر می گذارد:

• حفظ دمای بدن در محدوده طبیعی؛
• کمک به رشد طبیعی و جایگزینی سلولی؛
• حفظ ضربان قلب طبیعی؛
• کالری سوزی به شیوه منظم و قابل پیش بینی؛
• حفظ سلامت استخوان ها.

در نتیجه، اگر تولید هورمون تیروئید نامتعادل شود (بالاتر یا پایین تر از حد طبیعی)، تیروئید به طور بالقوه می تواند تاثیر منفی بر سلامت کلی بدن داشته باشد.

اگرچه تاثیرات آن ناخوشایند است، اما با تشخیص و درمان به موقع می توان بسیاری از مشکلات تیروئید را مدیریت کرد.

 

پرکاری تیروئید

در پرکاری تیروئید، غده تیروئید بیش از حد فعال است و هورمون تیروئید تولید می کند.

بیماری گریوز (Graves، نوعی اختلال خودایمنی) شایع ترین علت پرکاری تیروئید است، و حدود 70 درصد از افراد با پرکاری تیروئید را شامل می شود.

پرکاری تیروئید ممکن است ناشی از:

• تورم غده تیروئید؛
• مصرف بیش از حد ید؛
• مصرف بیش از حد داروهای هورمون تیروئید؛
• ندول های تیروئید؛
• تومور خوش خیم غده هیپوفیز.

تولید بیش از حد هورمون تیروئید می تواند منجر به علائم زیر شود:

• بی قراری؛
• تپش قلب؛
• تحریک پذیری؛
• افزایش تعریق؛
• لرزش؛
• اضطراب؛
• اختلال در خواب؛
• پوست نازک؛
• مو و ناخن شکننده؛
• ضعف عضلانی؛
• کاهش وزن؛
• افزایش اشتها؛
• حرکات متناوب روده؛
• چشم های برآمده.

اگر متوجه علائم پرکاری تیروئید در خودتان شده اید، به پزشک مراجعه کنید.

بعد از تشخیص پرکاری تیروئید، جهت بررسی شرایط، اکثر افراد باید به طور مرتب به پزشک مراجعه کنند.

 

پرکاری تیروئید و بارداری

داروهای دیگری در طول این دوره مصرف کنید، یا دوز مصرفی آن ها را تغییر دهید.

 

پرکاری تیروئید در بیماران سالمند

با وجود این که بیماران جوان اغلب بسیاری از علائم مرتبط با پرکاری تیروئید را دارند، بیماران سالمند تنها یک یا دو علامت بیماری را تجربه می کنن.

 

کم کاری تیروئید

کم کاری تیروئید مخالف پرکاری تیروئید است. غده تیروئید کم کار است و نمی تواند به اندازه کافی هورمون تیروئید تولید کند. همین امر موجب کندی عملکرد سایر قسمت های بدن می شود.

کم کاری تیروئید هم چنین می تواند ناشی از موارد زیر باشد:

• التهاب غده تیروئید؛
• کم کاری تیروئید مادرزادی؛
• کمبود ید؛
• اختلال غده هیپوفیز یا هیپوتالاموس؛
• مصرف دارو، از جمله داروهای قلبی، سرطان، و اختلال دو قطبی؛
• ابتلا به بیماری های دیگر مثل سلیاک، دیابت نوع 1 و 2، روماتیسم مفصلی.

 

علائم کم کاری تیروئید

ترشح کم هورمون تیروئید سبب بروز علائم زیر می شود:

• خستگی؛
• خشکی پوست و مو؛
• افزایش حساسیت به سرما؛
• مشکلات حافظه؛
• یبوست؛
• افسردگی؛
• افزایش وزن؛
• ضعف یا درد عضلانی و مفاصل؛
• کاهش ضربان قلب؛
• قاعدگی نامنظم و سنگین؛
• مشکلات باروری؛
• کما.

اگر تیروئید کم کار دارید، از مصرف غذاهای سرشار از ید، مانند غذاهای فراوری شده، پرهیز کنید. در خصوص تغییرات کوتاه مدت و بلند مدت در رژیم غذایی، و هم چنین مصرف کلسیم و ویتامین د با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنید.

 

کم کاری تیروئید و بارداری

بسیاری از افراد مبتلا به کم کاری تیروئید بارداری سالمی داشته اند. اما در زمان بارداری،  پزشک باید دوز مصرفی داروی شما را تغییر دهد.

 

کم کاری تیروئید در بیماران سالمند

کم کاری تیروئید در افراد زیر 60 سال بسیار شایع است. علائم کم کاری تیروئید در بسیاری از بیماران، حتی در افراد مسن، غیراختصاص است.

همانند پرکاری تیروئید، فراوانی علائم متعدد در بیمار مسن‌تر کاهش می‌یابد. به عنوان مثال، از دست دادن حافظه یا کاهش عملکرد شناختی، که اغلب به افزایش سن نسبت داده می شود، ممکن است تنها علائم کم کاری تیروئید در یک فرد مسن باشد.

علائم و نشانه های کم کاری تیروئید ممکن است شامل افزایش وزن، خواب آلودگی، خشکی پوست و یبوست باشد، اما عدم وجود این علائم تشخیص را رد نمی کند.

 

کم کاری تیروئید و رژیم غذایی

ممکن است ادعاهای زیادی در مورد تاثیر رژیم های کم کاری تیروئید مشاهده کنید. اما هیچ مدرکی مبنی بر تاثیر مصرف برخی مواد غذایی یا پرهیز غذایی، در عملکرد بهتر تیروئید (در افرادی که تیروئید کم کار دارند)، وجود ندارد.

دریافت ید کافی در رژیم غذایی برای عملکرد تیروئید ضروری است. در کشورهای پیشرفته، بیماری تیروئید ناشی از عدم دریافت ید کافی با افزودن ید به نمک و غذا تقریباً از بین رفته است.

مصرف یک رژیم غذایی متعادل، مصرف ید اضافی را غیر ضروری می کند. در واقع، مصرف بیش از حد ید در برخی از افراد می تواند باعث پرکاری تیروئید شود.

ممکن است مصرف زیاد سایر مکمل‌ها، مانند سویا، بر میزان تولید هورمون تیروئید در بدن تأثیر بگذارد. اما اگر ید کافی در رژیم غذایی خود دریافت کنید، این مکمل ها باعث کم کاری تیروئید نمی شوند.

داشتن یک رژیم غذایی متعادل، تیروئید را سالم نگه می دارد. اگر نگرانی دارید، با پزشک خود در مورد مصرف مولتی ویتامین و مواد معدنی صحبت کنید.

اگر تیروئید کم کار دارید، داروی خود را طبق دستور پزشک مصرف کنید. این دارو معمولاً باید با معده خالی مصرف شود. فیبر بیش از حد در رژیم غذایی شما می تواند مانع جذب دارو شود.

برخی از غذاها، مکمل ها (مانند آهن و کلسیم) و داروها (مانند برخی از داروهای کاهنده کلسترول) می توانند همین اثر را داشته باشند.

برای جلوگیری از مشکلات احتمالی، این محصولات یا مواد غذایی باید چند ساعت قبل یا بعد از مصرف داروی تیروئید استفاده شود.

 

 

اختلالات تیروئید شایع در کودکان

 

کم کاری تیروئید در کودکان

کودکان ممکن است به انواع مختلفی از کم کاری تیروئید مبتلا شوند:

• کم کاری مادرزادی تیروئید: این وضعیت زمانی رخ می دهد که غده تیروئید در بدو تولد به درستی رشد نمی کند. اگر درمان نشود، می تواند باعث ناتوانی ذهنی و مشکلات رشد شود.
• کم کاری تیروئید خود ایمنی: این نوع کم کاری تیروئید ناشی از یک بیماری خود ایمنی است که در آن سیستم ایمنی بدن به غده تیروئید حمله می کند و اغلب ناشی از تیروئیدیت لنفوسیتی مزمن است. کم کاری تیروئید خود ایمنی اغلب در سال های نوجوانی ظاهر می شود و در دخترها شایع تر از پسران است.

علائم کم کاری تیروئید در کودکان می تواند شامل موارد زیر باشد:

• خستگی؛
• افزایش وزن؛
• یبوست؛
• عدم تحمل سرما؛
• موهای خشک و نازک؛
• پوست خشک؛
• ضربان قلب آهسته؛
• صدای خشن؛
• صورت پف کرده؛
• افزایش مقدار دفع خون در دوران قاعدگی.

 

 پرکاری تیروئید در کودکان

برای پرکاری تیروئید در کودکان علت های متعددی وجود دارد:

بیماری گریوز: این وضعیت در کودکان کمتر از بزرگسالان، شایع است. بیماری گریوز اغلب در سال های نوجوانی ظاهر می شود.

ندول های تیروئید پرکار: رشد غده تیروئید در کودکان، زمانی که هورمون تیروئید بیش از حد تولید می کند.

تیروئیدیت: این وضعیت ناشی از التهاب در غده تیروئید کودک است و باعث نشت هورمون تیروئید به جریان خون می شود.

 

علائم پرکاری تیروئید در کودکان می تواند شامل موارد زیر باشد:

• تپش قلب؛
• لرزش؛
• برآمدگی چشم ها (در کودکان مبتلا به بیماری گریوز)؛
• بی قراری و تحریک پذیری؛
• خواب نامناسب؛
• افزایش اشتها؛
• کاهش وزن؛
• افزایش حرکات روده؛
• عدم تحمل گرما؛
• گواتر.

 

پیشگیری از اختلالات تیروئید

در بیشتر موارد، شما نمی توانید از کم کار یا پرکار شدن تیروئید پیشگیری کنید. در بسیاری از کشورها کم کاری تیروئید اغلب به دلیل کمبود ید ایجاد می شود. اما به لطف افزودن ید به نمک خوراکی، این کمبود در بسیاری از کشورها برطرف شده است.

اگرچه ممکن است نتوانید از بیماری تیروئید پیشگیری کنید، اما می‌توانید با تشخیص فوری و پیروی از برنامه درمانی خود علائم آن را کنترل کنید.